22^{Ο ο} ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ
(Σάββατο 18 Νοεμβρίου 2000, Ώρα 19.00 Αίθουσα Τερψιχόρη Ξεν. Hilton,)

Με ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι απόψε μαζί σας για να κηρύξω την έναρξη των εργασιών του 22ου Πανελλήνιου Συνεδρίου σας, της κορυφαίας επιστημονικής εκδήλωσης της Χειρουργικής Εταιρείας και των Ελλήνων χειρουργών. Έχω επανειλημμένα τονίσει τη σημασία και την αξία των Συμποσίων και των Συνεδρίων, επιστημονική, εκπαιδευτική και ενημερωτική, για τους γιατρούς αλλά και για κάθε επαγγελματία της υγείας. Γιατί, κυρίες και κύριοι, ζούμε σε μια εποχή μεγάλων και συνεχών επιτευγμάτων στο χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας που βρίσκουν πολλές πρακτικές εφαρμογές στην ιατρική και στο καθημερινό κλινικό σας έργο.

Όλοι μας παρακολουθούμε τα τελευταία χρόνια, συχνά κατάπληκτοι ή και αμήχανοι τα συνεχή επιστημονικά επιτεύγματα που διευρύνουν τους ορίζοντες της ιατρικής και εμπλουτίζουν το οπλοστάσιο μας ενάντια στην αρρώστια και τον θάνατο. Δεν νομίζω ότι είναι σκόπιμο να επεκταθώ, εξάλλου εσείς τα γνωρίζετε πολύ καλύτερα από μένα. Θέλω όμως να αναφερθώ στα τεράστια άλματα προόδου της χειρουργικής.

Σήμερα, χειρουργικές επεμβάσεις δύσκολες και σοβαρές, όπως μεταμοσχεύσεις οργάνων, νευροχειρουργικές επεμβάσεις, ολικές αρθροπλαστικές, εγχειρήσεις σπονδυλικής στήλης, και πολλές άλλες αποτελούν ρουτίνα και πραγματοποιούνται σε καθημερινή βάση με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Επιπλέον κλάδοι καινούργιοι, όπως είναι η λαπαροσκοπική χειρουργική και η μικροχειρουργική έχουν αναπτυχθεί και έχουν προστεθεί στο οπλοστάσιο της ιατρικής επιστήμης. Η προσφορά της χειρουργικής σε κερδισμένα χρόνια ζωής για τον άνθρωπο, αλλά και σε ποιότητα ζωής είναι σήμερα ανεκτίμητη. Γι’ αυτό και δικαιολογημένα η χειρουργική συγκαταλέγεται στις κορυφαίες ειδικότητες και εσείς οι χειρουργοί καταξιωμένοι επιστήμονες- γιατροί στη συνείδηση του κόσμου και της επιστημονικής κοινότητας.

Αυτή η πραγματικά “όγδοη μέρας της δημιουργίας στην ιατρική” μας αφήνει κατάπληκτους, αφού έχει ξεπεράσει ακόμη και την πλέον καλπάζουσα ανθρώπινη φαντασία.

Μας αφήνει όμως συγχρόνως και αμήχανους και προβληματισμένους για τα όρια και τις εφαρμογές αυτών των νέων επιτευγμάτων, που συχνά αναιρούν αρχέγονες αρχές και πεποιθήσεις, που αγγίζουν θέματα ηθικής και δεοντολογίας.

Αυτή λοιπόν η “νέα μηχανική ιατρική” δεν αποπροσωποποιεί απλά την φροντίδα, αλλά δημιουργεί φόβους, προβλήματα και ανάγκες που έχουν σχέση με :

• τη διάχυση και ορθολογική χρήση της ιατρικής τεχνολογίας μέσα στο σύστημα υγείας,

• την ηθική και δεοντολογία στο καθημερινό κλινικό και εργαστηριακό έργο του γιατρού,

• την εκπαίδευση, την ενημέρωση και επιμόρφωση των λειτουργών της υγείας.

Αρχίζοντας από το τελευταίο θέλω να τονίσω ότι στην εποχή των ραγδαίων επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων, η συνεχής εκπαίδευση και ενημέρωση των λειτουργών της υγείας δεν προβάλλει απλά αναγκαία, αλλά επιτακτική. Γνωρίζετε πολύ καλύτερα από μένα ότι η ιατρική γνώση στο βαθμό που δεν ανανεώνεται και δεν εμπλουτίζεται, απαξιώνεται μέσα σε λίγα χρόνια. Πρέπει λοιπόν να βρούμε και να εγκαταστήσουμε στο υγειονομικό μας σύστημα θεσμούς υποχρεωτικής μετεκπαίδευσης και ενημέρωσης, αλλά και μηχανισμούς περιοδικής αξιολόγησης, με κριτήριο τη σύγχρονη επιστημονική και τεκμηριωμένη γνώση. Μόνο έτσι θα περιορίσουμε αναίτιες εγχειρήσεις και ιατρικά σφάλματα που συμβαίνουν ακόμη και σε πολύ ανεπτυγμένα υγειονομικά συστήματα όπως αυτά της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ και βέβαια στο δικό μας εδώ.

Το άλλο μεγάλο θέμα αφορά τη διάχυση και ορθολογική χρήση της ιατρικής τεχνολογίας μέσα στο σύστημα υγείας. Υποστηρίζεται ότι η κατακλυσμιαία και συχνά ανεξέλεγκτη είσοδος όλων αυτών των πανάκριβων μηχανημάτων στο σύστημα υγείας, αλλά και αλόγιστη χρήση τους οδήγησε τις δαπάνες υγείας στα ύψη. Είναι συνεπώς αναγκαίο να εγκατασταθούν στο σύστημα μηχανισμοί ελέγχου της διάχυσης και χρήσης της τεχνολογίας, αλλά και εσείς οι ίδιοι να αποκτήσετε συνείδηση του κόστους.

Το τρίτο θέμα αφορά την ίδια την ηθική και τη δεοντολογία. Κατά πόσο δηλαδή αξιοποιούμε θετικά τα επιτεύγματα της τεχνολογίας, με αποκλειστικό μας γνώμονα το καλό της υγείας του ασθενή, με σεβασμό στους κανόνες της ηθικής και της δεοντολογίας. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι δεν φτάνει μόνο το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και η λειτουργία των σχετικών επιτροπών. Χρειάζεται πάνω από όλα ηθικά ακέραιους επιστήμονες και κοινωνικά υπεύθυνους λειτουργούς της υγείας.

Έχω τον τελευταίο καιρό μιλήσει κατ’ επανάληψη για την αναγκαιότητα της μεταρρύθμισης. Νομίζω ότι ούτε ο τόπος ούτε ο χρόνος μου επιτρέπουν να επεκταθώ. Απλά θέλω να τονίσω ότι είναι υποχρέωση όλων μας να προχωρήσουμε γρήγορα και με αποφασιστικότητα. Να απαλλάξουμε το ΕΣΥ από τα προβλήματα που το κατατρύχουν. Να διασφαλίσουμε το δημόσιό του χαρακτήρα. Για να πάψει ο πολίτης να νιώθει ανασφάλεια, για να μην ταλαιπωρείται όταν χρειαστεί τις υπηρεσίες υγείας.

Και με τις σκέψεις αυτές κηρύσσω την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου σας, ευχόμενος κάθε επιτυχία.

Σας ευχαριστώ