Θέλω καταρχήν να ευχαριστήσω την οργανωτική επιτροπή για την πρόσκληση. Γιατί μου δίνει την ευκαιρία να αναφερθώ στην προσπάθεια που έχουμε ξεκινήσει για την αναμόρφωση και τον εκσυγχρονισμό του υγειονομικού μας συστήματος και βέβαια για τις σχέσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στο χώρο της υγείας, που είναι και το κύριο θέμα του Συνεδρίου σας. Και χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί απευθύνομαι σε διοικητικά στελέχη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, που ασκούν διοίκηση σε διάφορα επίπεδα του συστήματος υγείας. Όπου κατά γενική ομολογία δε τα πάμε και πολύ καλά και είμαι βέβαιος ότι το γνωρίζετε καλύτερα από μένα.

Πριν όμως απαντήσω στο ερώτημα που αποτελεί και το κεντρικό θέμα του Συνεδρίου, δηλαδή «Δημόσια ή Ιδιωτική Υγεία: Συνεργασία ή Ανταγωνισμός», επιτρέψτε μου, Κυρίες και Κύριοι, να πω τούτο. Ότι το κράτος πρόνοιας αποτελεί για τη χώρα μας και για την Ευρώπη ολόκληρη, βασικό πυλώνα της ταυτότητας και του πολιτισμού μας. Είναι, θα έλεγα εγώ, η κληρονομιά και μαζί η προίκα της Ευρώπης προς την κοινωνία και τους πολίτες της. Ο Μιττεράν ανέφερε κάποτε και σε ανύποπτο χρόνο ότι η Ευρώπη θα επιβιώσει μόνο, εάν διατηρήσει αλώβητο το κράτος πρόνοιας.

Γι’ αυτό οφείλουμε να το διαφυλάξουμε, να το θωρακίσουμε, να του προσφέρουμε προοπτική, να του διασφαλίσουμε συνέχεια και μέλλον. Και αυτό θα συμβεί στο βαθμό που εμείς έγκαιρα και αποτελεσματικά μπορέσουμε να το προσαρμόσουμε στο νέο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον. Οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται και επιχειρούνται, αναφέρω μόνο αυτές στους τομείς της υγείας και της παιδείας, αλλά και της κοινωνικής ασφάλισης αργότερα, προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και αυτό το σκοπό εξυπηρετούν. Θα συμφωνείτε όμως ότι η όποια μεταρρύθμιση αποτελεί μεν ευθύνη κράτους, αλλά είναι συγχρόνως και θέμα και υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας και των πολιτών, που πρέπει να αντιδρούν θετικά και εποικοδομητικά.

Για μας, για την κυβέρνηση δεν υπάρχει ούτε καν μετεωρισμός σκέψης και δεν τίθεται κανένα ερώτημα για το χαρακτήρα του συστήματος υγείας. Το δίλημμα Δημόσιο ή Ιδιωτικό δεν υπάρχει για την κυβέρνηση. Γιατί το ΕΣΥ αποτελεί μαζί με την κοινωνική ασφάλιση τους δύο βασικούς πυλώνες του κράτους πρόνοιας, που οικοδομήσαμε με πολλούς κόπους και θυσίες τα τελευταία 20 χρόνια. Από την άλλη όμως δεν δεχόμαστε να χρησιμοποιείται το ΕΣΥ ως κέλυφος, που νομιμοποιεί και μαζί υπηρετεί προσωπικά και ιδιωτικά συμφέροντα.

Και για διασφαλίσουμε το δημόσιο χαρακτήρα του, πρέπει να παρέμβουμε σε πολλούς τομείς και επίπεδα για να του δώσουμε νέα πνοή, να το κάνουμε πιο αποτελεσματικό, πιο αποδοτικό, περισσότερο φιλικό με τον ασθενή και τις ανάγκες του. Γνωρίζετε όλοι την προσπάθεια που έχουμε ξεκινήσει, τα μέτρα και τις δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη. Ο νόμος 2889 για την περιφερειακή συγκρότηση του συστήματος με τη δημιουργία των ΠεΣΥ και τη νέα οργάνωση και διοίκηση των νοσοκομείων βρίσκεται εδώ και τρεις μήνες σε διαδικασία υλοποίησης. Έχουν ήδη αναλάβει καθήκοντα οι 17 Πρόεδροι των ΠεΣΥ ενώ έχουν προκηρυχθεί οι θέσεις αναπληρωτών γενικών διευθυντών ΠεΣΥ, οι Διοικητές και οι αναπληρωτές Διοικητές όλων των νοσοκομείων του ΕΣΥ.

Παράλληλα προχωράμε στη συμπλήρωση του αναγκαίου θεσμικού πλαισίου. Αυτές τις μέρες συζητείται στη Βουλή το νομοσχέδιο για τη σύσταση Σώματος Επιθεωρητών Δημόσιας Υγείας. Θα ακολουθήσουν αμέσως μετά τα νομοσχέδια για την Ενιαία Δημόσια Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, τον Οργανισμό Διαχείρισης Πόρων Υγείας και τις Προμήθειες των Νοσοκομείων. Γιατί είμαστε σίγουροι ότι μόνο έτσι θα αλλάξει πορεία το ΕΣΥ, μόνο έτσι θα αντιμετωπίσει τα προβλήματά του.

Και έρχομαι τώρα στις σχέσεις του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα υγεία και στο ερώτημα «της συνεργασίας ή του ανταγωνισμού των δύο». 

Σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα έχει ένα από τους μεγαλύτερους ιδιωτικούς τομείς στην υγεία. Πιστεύω ότι αυτό οφείλεται περισσότερο στον πληθωρισμό του ιατρικού επαγγέλματος και σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογείται από τις πραγματικές ανάγκες υγείας του ελληνικού πληθυσμού. Γι’ αυτό έχω επανειλημμένα τονίσει ότι πρέπει μεταξύ των άλλων να ελέγξουμε την παραγωγή και την είσοδο στην αγορά εργασίας νέων γιατρών.

Πως αναπτύσσεται και λειτουργεί αυτός ο μεγάλος ιδιωτικός τομέας είναι το δεύτερο θέμα που πρέπει να εξετάσουμε. Λειτουργούσε μέχρι πρόσφατα χωρίς κανόνες, χωρίς έλεγχο και αξιολόγηση, ούτε από το κράτος, ούτε από τα ασφαλιστικά ταμεία, που αποτελούν και τον κύριο «πελάτη» τους. Όσον αφορά την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, αν και δεν υπάρχουν σχετικές μελέτες, εντούτοις θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε όλοι ότι τουλάχιστο στη νοσοκομειακή περίθαλψη, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, αυτή κρίνεται χαμηλή. Η χρηματοδότηση αυτού του μεγάλου ιδιωτικού τομέα γίνεται κυρίως από δημόσιους πόρους και συχνά υπό συνθήκες προκλητής ζήτησης και υπόγειων διασυνδέσεων.

Αυτή είναι η πραγματική κατάσταση που επικρατεί στον ιδιωτικό τομέα της υγείας. Παρόλα αυτά όμως μπορώ να πω ξεκάθαρα ότι εμείς βλέπουμε θετικά λειτουργία του, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα εκσυγχρονιστεί, θα μάθει λειτουργεί με προδιαγραφές, θα ελέγχεται και θα αξιολογείται όσον αφορά την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, την κατάλληλη και επαρκή στελέχωσή των μονάδων του και βέβαια θα καλύπτει πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού. Θέλουμε και επιδιώκουμε τη συνεργασία μαζί του. Η συνεργασία όμως αυτή πρέπει να διέπεται από αρχές και κανόνες και όχι να βασίζεται στην αντίληψη που τις περισσότερες φορές επικρατεί σήμερα της εκμετάλλευσης του ασθενή και της λεηλασίας των δημόσιων πόρων, είτε αυτοί προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό είτε από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Στο ερώτημα λοιπόν δημόσιο ή ιδιωτικό σύστημα υγείας, απαντάμε ανεπιφύλακτα δημόσιο, με συμπληρωματικό ρόλο στον ιδιωτικό τομέα Εξάλλου αυτό που έχει την καθοριστική σημασία σήμερα είναι ποιος πληρώνει, ποιος θέτει τους κανόνες και το πλαίσιο λειτουργίας και πως αυτοί οι κανόνες τηρούνται και δευτερευόντως σε ποιόν ανήκουν οι υποδομές.

Αυτό που μένει να βρούμε είναι η σωστή αναλογία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού και βέβαια να καθορίσουμε τα πλαίσια συνεργασίας έτσι ώστε να διασφαλίζεται ισότητα και καθολικότητα στην πρόσβαση, υψηλή ποιότητα και αποτελεσματικότητα στις παρεχόμενες υπηρεσίες. Κάτω από αυτές τις συνθήκες θα μπορούσαμε να αφήσουμε τους δύο τομείς να λειτουργήσουν ακόμη και σε συνθήκες ελεγχόμενου ανταγωνισμού, με τον πρώτο ρόλο στο ΕΣΥ και συμπληρωματικό στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό όμως για γίνει χρειάζεται και χρόνο και μεγάλες προσαρμογές.

Με αυτές τις σκέψεις κηρύσσω την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου σας, ευχόμενος κάθε επιτυχία στις εργασίες του.

Σας ευχαριστώ