(Iωάννινα, Ξενοδοχείο Du Lac, Παρασκευή 4 Μαϊου 2001, Ώρα 17.00)

Δεν σας κρύβω ότι πάντα με ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι στα Γιάννενα, μεταξύ φίλων. Και χαίρομαι διπλά γιατί προσκλήθηκα για να κηρύξω την έναρξη των εργασιών του 4^ου Συνεδρίου Ψυχο- Ογκολογίας, που νομίζω ότι αποτελεί μια σημαντική επιστημονική εκδήλωση, με ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα και με διακεκριμένους επιστήμονες – ομιλητές. Και το αναφέρω αυτό μετά λόγου γνώσεως, γιατί θεωρώ ότι πρέπει επιτέλους να σπάσουμε το Αθηνοκεντρικό μοντέλο που σήμερα κυριαρχεί και στο τομέα της επιστημονικής ενημέρωσης και της έρευνας.

Για να σταματήσει το φαινόμενο να γίνονται Συνέδρια στην Επαρχία και ιδιαίτερα στα όμορφα ελληνικά νησιά μας, πρωτίστως για τουριστικούς λόγους και για την αναψυχή των Συνέδρων και δευτερευόντως για την προαγωγή της ενημέρωσης των γιατρών μας, την έρευνα και τον επιστημονικό διάλογο. Και θέλω να πιστεύω ότι αυτό σιγά - σιγά περιορίζεται ιδιαίτερα στις περιφέρειες με πανεπιστημιακά νοσοκομεία όπως είναι τα Γιάννινα, η Πάτρα, το Ηράκλειο στη Κρήτη και αλλού. Είμαι βέβαιος ότι με λειτουργία των ΠεΣΥ, θα μπορέσουμε όχι μόνο να βοηθήσουμε στην αναβάθμιση και ολοκλήρωση περιφερειακών συστημάτων υγείας, αλλά θα δημιουργήσουμε και προϋποθέσεις για μια αυτόνομη επιστημονική παρουσία, με αξιόλογη ερευνητική δραστηριότητα και Συνέδρια.

Τώρα για ναρθώ λίγο και στο θέμα του Συνεδρίου. Δεν έχω πολλά να πω σ’ ένα τόσο εξειδικευμένο θέμα. Εξάλλου είμαι βέβαιος ότι θα προσεγγιστεί και θα αναλυθεί σε όλες του τις διαστάσεις και με επιστημονική επάρκεια, από εσάς τους ειδικούς. Θέλω μόνο να τονίσω τα αυτονόητα. Δηλαδή, το μέγεθος και τη σοβαρότητα του προβλήματος «καρκίνος», και βέβαια την υποχρέωσή μας όχι μόνο προσφέρουμε στον ασθενή όλα εκείνα τα μέσα, που η σύγχρονη επιστήμη και ιατρική τεχνολογία διαθέτει για την θεραπεία του, αλλά να τον στηρίξουμε και ψυχολογικά, να του διώξουμε από τα μάτια το αίσθημα της απόγνωσης και της απελπισίας που είναι λογικό να νιώθει ο καρκινοπαθής στην αρχή.

Όλοι γνωρίζουμε το σοκ του ασθενή που μαθαίνει για πρώτη φορά ότι έχει καρκίνο. Ίσως μερικοί από μας να το έχουμε ζήσει και από κοντά με κάποιο συγγενικό ή φιλικό μας πρόσωπο. Το κόστος της ασθένειας είναι ψηλό σε προσωπικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Αυτό το κόστος μπορούμε να το περιορίσουμε, να το εξαλείψουμε, εάν στηρίξουμε ψυχολογικά τον ασθενή. Πολύ περισσότερο σήμερα, που ο καρκίνος δεν ταυτίζεται, όπως παλαιότερα με το θάνατο. Πολλές μορφές καρκίνου είναι στις μέρες μας ιάσιμες, κάποιες άλλες παρουσιάζουν όλο και μεγαλύτερο προσδόκιμο επιβίωσης και μόνο μερικές, που κατά κανόνα εντοπίζονται σε προχωρημένο στάδιο έχουν κατάληξη αρνητική. Ακόμη όμως και σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η επιστήμη με τα μεγάλα βήματα που καθημερινά κάνει στον τομέα της γενετικής, σχετικά με την ογκογένεση ανοίγει νέους ορίζοντες αισιοδοξίας.

Δεν έχω υπόψη μου τα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τη διασύνδεση των ψυχολογικών παραγόντων και της αποτελεσματικής αντιμετώπισης του καρκίνου. Μπορώ όμως να υποθέσω με βεβαιότητα τη θετική συσχέτιση των δύο. Είναι λογικό ότι αυτός που δεν αφήνεται στο έλεος της αρρώστιας, αυτός που παραμένει δραστήριος, αλλά και αισιόδοξος για τη ζωή, να έχει και καλύτερα αποτελέσματα στη προσπάθεια αντιμετώπισης της αρρώστιας. Και αυτό φίλες και φίλοι συμβαίνει όχι μόνο με τον καρκίνο, αλλά και με πολλές άλλες νόσους.

Αλλά και αν ακόμη δεν υπήρχε αυτή η θετική συσχέτιση μεταξύ των δύο, η υποχρέωση για ψυχολογική υποστήριξη και ψυχική ενθάρρυνση του ασθενή δεν απομειώνεται στο ελάχιστον. Η συμπαράσταση και ψυχολογική υποστήριξη του ασθενή και του αδύναμου είναι μέρος του πολιτισμού και της χριστιανικής μας παράδοσης. Μόνο έτσι μπορεί να αντλήσει κουράγιο και δύναμη για να αντιμετωπίσει την αρρώστια, αλλά και αισιοδοξία για το μέλλον.

Με τις σκέψεις αυτές κηρύσσω την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου σας, ευχόμενος κάθε επιτυχία στις εργασίες του.

Σας ευχαριστώ