ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

Χαίρομαι που μου δίνεται η ευκαιρία να έχω συνάντηση μαζί σας σε θέμα όπως είναι το παιδί που παραμένει στις μέρες μας, τρυφερό ελπιδοφόρο αλλά και αγωνιώδες.

Είναι αλήθεια ότι δεν ακούγεται συχνά η παιδική προστασία και η παιδική μέριμνα, καθώς και τα μέτρα για αυτές, στον πολιτικό μας λόγο.

Θεωρούμε την δημόσια αρωγή προς το παιδί δεδομένη και συνταγματικά κατοχυρωμένη. Κοινωνικά όμως βιώνουμε το παιδί ως συνώνυμο της οικογένειας και λιγότερο ως πολιτικό θέμα. Βλέπετε, τα παιδιά δεν ψηφίζουν, ψηφίζουν όμως οι γονείς.

Εγώ θα υπερασπιστώ και θα υπογραμμίσω ότι το παιδί είναι η επικράτηση δείκτη κοινωνικής ευαισθησίας και κοινωνικής ωριμότητας κάθε κράτους.

Επειδή η μεταβολή των οικογενειακών προτύπων του Ελληνικού πληθυσμού συνετέλεσε σε αλυσιδωτές μεταβολές στην κοινωνική δημογραφία της χώρας μας, η αναπλήρωση των υποστηρικτικών μηχανισμών προς το παιδί και την οικογένεια, από χρόνια κρίνεται αναγκαία συνθήκη τόσο για την ανανέωση του πληθυσμού (και τη συνέχιση της ανάπτυξης), όσο και την απρόσκοπτη άσκηση του γονικού ρόλου.

Το παιδί είναι θεμέλιο της οικογένειας η δε σωματική και ψυχική του υγεία προτεραιότητα όλων. Σήμερα έχουμε ένα αξιοζήλευτο επιστημονικό περιβάλλον που μας εξασφαλίζει παιδιά επιθυμητά, υγιή και σε αριθμό συναφή προς τις προσωπικές μας επιλογές. Οι διάφορες εξωσωματικές μέθοδοι για την απόκτηση παιδιού αποτελούν και για τη χώρα μας μια κοινωνική και κοινωνικοασφαλιστική πραγματικότητα.

Ο Σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της προσωπικότητας των παραγόντων που μετέχουν στη σχετική διαδικασία παρέχει και στη χώρα μας την αρμόζουσα ηθική κάλυψη.

Το παιδί όπως θα ειπωθεί και από εσάς είναι θεμέλιο της οικογένειας και του έθνους. Η σωματική, ψυχική και κοινωνική του ευεξία αποτελούν εγγύηση ηθική και κοινωνική.

Αξίζει να αναφερθούμε στην παιδοκεντρικότητα της Ελληνικής κοινωνίας. Την καθοριστική δηλαδή προσφορά των γονέων αλλά και των άλλων μελών της οικογένειας προς τα παιδιά που καλύπτει βασικούς συναισθηματικούς, οικονομικούς και ψυχολογικούς τομείς.

Μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι η οικογένεια στην Ελλάδα ενώ εμφανίζεται ως πυρηνική με την εξωτερική της μορφή, είναι συχνά και σήμερα εκτεταμένη ως προς την εσωτερική της μορφή.

Κατά την περίοδο που διαμορφώνεται ο χαρακτήρας και η προσωπικότητα του παιδιού δεν υπάρχει αμφιβολία για την αξία της πατρότητας, πέραν αυτής της μητέρας. Η εξάρτηση από την μητέρα μπορεί να είναι μια βιολογική αναγκαιότητα αλλά ο βασικός ρόλος του πατέρα αποτελεί παγκόσμια λειτουργία και καθιστά τη θέση του παιδιού από δυαδική (μάνα-παιδί) τριαδική. Έτσι το παιδί καθίσταται αυτόνομο, νέος άνθρωπος με ομαλή πρόσβαση στην ενήλικη ζωή.

Σε αυτό τον τομέα το ΠΑΣΟΚ συνέβαλλε με θετικά μέτρα σε πολιτικές κοινής συμμετοχής των δύο φύλλων στην οικογενειακή και επαγγελματική ζωή. Ο πατέρας σήμερα έπαψε να είναι ο τροφοδότης της οικογένειας και συνεργάζεται στην ανατροφή των παιδιών. Η σχέση των δύο φύλλων στην οικογένεια είναι δυνάμει απαλλαγμένη από το σύνδρομο κυριαρχία – υποταγής. Εναρμονιστήκαμε με την Ε.Ε. σε όλο το φάσμα των γονικών αδειών καθώς και σε συμπληρωματικά μέτρα όπως, της ασφαλούς φύλαξης των παιδιών σε ικανοποιητικά επίπεδα στην επαρχία, και στις μεγάλες πόλεις με μέτρα πιστοποίησης των ιδιωτικών παιδικών σταθμών.

Οι προσαρμογές που απαιτούνται, οι ρυθμίσεις που επιβάλλονται μεταβάλλονται στην εποχή μας εξαιρετικά γρήγορα.

Η χώρα μας έχει να παρουσιάσει θετικές δράσεις αλλά και επιστημονικές επιτεύξεις στο θέμα της υγείας των παιδιών. Εφαρμόζουμε από 10ετίας Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και έχουμε εξαλείψει πολλά λοιμώδη. Προσαρμόζουμε την νομοθεσία των εμβολιασμών σε νέα εμβόλια (μηνιγγίτιδας – πνευμονίας – ηπατίτιδας).

Η περιγεννητική και βρεφική θνησιμότητα μειώνεται συνεχώς αν και η πολιτισμικά διαφοροποιημένοι πληθυσμοί (οικονομικοί μετανάστες – πρόσφυγες) αυξάνονται.

Έχουμε εξαλείψει την Μεσογειακή Αναιμία και από εκατοντάδα και πλέον που ήταν οι γεννήσεις παιδιών με Μεσογειακή Αναιμία έχουν περιοριστεί σε 4- 5 περιστατικά.

Η εφαρμογή της πολιτικής υγείας για τα παιδιά μας εκφράζεται κυρίως από τα 200 Κ.Υ, από τους παιδίατρους, επισκέπτες υγείας και κοινωνικούς λειτουργούς. Συχνά οι κατ’ οίκον επισκέψεις των λειτουργών υγείας αποτρέπουν δυσάρεστα συμβάντα σε παιδιά και οικογένειες που βρίσκονται σε υψηλό κοινωνικό κίνδυνο, όπως είναι η κακοποίηση, η αμέλεια συμπεριφοράς έναντι των παιδιών.

Αν και η στήριξη της κοινωνικής συνοχής από την πλευρά μας μπορεί να αμβλύνει το φαινόμενο των παιδιών σε υψηλό κίνδυνο, εν τούτοις χρειάζονται νέες υπηρεσίες παράλληλα με την προστασία της κοινωνικής συνοχής. Οι όλο και περισσότερες περιπτώσεις υψηλού κινδύνου παιδιών μας απασχολούν. Αναγνωρίζουμε ότι επιφέρουν ένα ατομικό και κοινωνικό βάρος. Το κοινωνικό κόστος που συνοδεύει το φαινόμενο είναι σοβαρό. Αλλαγές στις συνθήκες υπηρεσιών κοινωνικού και οικογενειακού προγραμματισμού μπορούν να βοηθήσουν. Είναι όμως, πρέπει να δεχθούμε, φαινόμενο κοινωνικής παθολογίας και πρέπει πολυτομεακά να αντιμετωπισθεί.

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, το 1998, σε νόμο περί παιδείας προτείνει την ίδρυση Σχολών Γονέων στα πλαίσια της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι τοπικές κοινωνίες είναι ο καλλίτερος πυρήνας ενδυνάμωσης των λειτουργιών της οικογένειας για την προστασία του παιδιού. Σε άλλη περίπτωση φοβάμαι ότι οι οικογένειες σε κρίση θα συνεισφέρουν στη μείωση της ευημερίας των παιδιών αλλά και της κοινωνίας. Όσοι θεσμοί και αν υπάρξουν είναι αναγκαίοι οι μηχανισμοί δράσεων πέραν του κράτους.

Η Ελλάδα, πρέπει να το ομολογήσουμε, δεν μπόρεσε ακόμη να αντιμετωπίσει τα ατυχήματα των παιδιών μέσα και έξω από το σπίτι. Είναι αυτό μια υστέρηση. Προσπαθούμε σήμερα να καθορίσουμε τους εξειδικευμένους παράγοντες ελέγχου των ατυχημάτων για να παρέμβουμε αποτελεσματικά. Τελευταία αποφασίσαμε ως ηγεσία του Υπουργείου Υγείας τη λειτουργία σταθμού Πρώτων Κοινωνικών Βοηθειών για περιπτώσεις παιδιών, οικογενειών και συγγενών που αντιμετωπίζουν κρίση εξωτερικής ή εσωτερικής φύσης. Στόχος μας η βοήθεια στην ορθή κοινωνικοποίηση του παιδιού και στην άμβλυνση τραυματικών εμπειριών.

Ο εθελοντικός τομέας σήμερα αποτελεί αναγνωρισμένο πυλώνα στην πολιτική μας που συμβάλει επικουρικά και συμπληρωματικά σε θέματα κοινωνικής παιδικής προστασίας.

Επειδή η ζωή είναι ηθική ευταξία και ορίζοντας της το παιδί θα έλεγα ότι πρέπει το Υπουργείο, εσείς και το Ίδρυμά σας να συνάψουμε «σχέση στοργής». Οι προτάσεις σας μας αφορούν και εμπίπτουν στη χάραξη της πολιτικής μας για το παιδί. Τα σύγχρονα συστήματα κοινωνικής πολιτικής δεν μπορούν να είναι αποστεομένοι μηχανισμοί. Πρέπει η πολιτική μας να εδραιώνεται και να άπτεται άμεσα του οικογενειακού χώρου και της παιδικής προστασίας.