ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ
“ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ”
(Πέμπτη, 8 Μαρτίου 2001)

Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι σήμερα στην εκδήλωση αυτή, για την παρουσίαση του βιβλίου “Εκκλησία και Μεταμοσχεύσεις”. Οι απόψεις που εκφράζονται στο βιβλίο, αφορούν κυρίως θέματα ηθικής που συνδέονται με τις μεταμοσχεύσεις οργάνων, στα πλαίσια πάντα της χριστιανικής πίστης και παράδοσης. Ο προβληματισμός της Εκκλησίας, που βασίζεται στην πραγματική της αγωνία, πρέπει να εμπλουτίζει τη σκέψη μας και να κατευθύνει τη δράση μας, σ’ αυτό το μεγάλο και δύσκολο θέμα.

Γι’ αυτό και πιστεύω ότι το βιβλίο συνεισφέρει για να αντιμετωπίσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ένα θέμα σημαντικό, που αφορά όλους μας, είτε βρισκόμαστε από τη μεριά του απλού πολίτη, που μπορεί κάποια μέρα να είναι δότης είτε από τη μεριά του ασθενή που περιμένει με αγωνία την ελπίδα της ζωής.

Και ο ρόλος της Εκκλησίας, που σήμερα εκφράζει θαρραλέα και με τόλμη τις θέσεις, είναι πολύ καθοριστικός Οι θέσεις αυτές και μαζί ο προβληματισμός εκπορεύονται από κοινωνική ευθύνη.

Οι θέσεις της Εκκλησίας δεν απέχουν από τις θέσεις της Πολιτείας. Το Υπουργείο και ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων συμφωνούν απολύτως με τις γενικές και ειδικές αρχές που έχουν διατυπωθεί, με την πρακτική της ιατρικής στις ΜΕΘ, με το ότι ο εγκεφαλικός θάνατος ταυτίζεται με το αμετάβλητο βιολογικό τέλος του ανθρώπου και όλα όσα έχουν σχέση με τη συναίνεση. Συμφωνούμε ακόμη πλήρως και με τις γενικές αρχές που εκφράζονται για τις μεταμοσχεύσεις.

Οι επιφυλάξεις της Εκκλησίας μας βρίσκουν σύμφωνους, όσον αφορά στο σεβασμό του προσώπου και την ωφέλεια του πλησίον. Η πολιτεία με το νομικό πλαίσιο που έχει καθιερώσει, δίνει λύση στα σημεία εκείνα που η Εκκλησία εκφράζει επιφυλάξεις, όπως στο σεβασμό του δότη, στην εξασφάλιση της ανωνυμίας του δότη και φυσικά στην άρνηση οποιασδήποτε μορφής ευθανασίας.

Η δυνατότητα μεταμόσχευσης ιστών και οργάνων, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες επιστημονικές κατακτήσεις των τελευταίων χρόνων στο χώρο της ιατρικής. Μια επιτυχής μεταμόσχευση μπορεί να προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής στο συνάνθρωπό μας, μπορεί να μεταμορφώσει το δράμα του σε ελπίδα ζωής. Ο αδυσώπητος βηματισμός της βιοϊατρικής τεχνολογίας και οι καταιγιστικοί ρυθμοί ανάπτυξης έχουν όμως και τις αρνητικές επιπτώσεις, αφού έχουν δημιουργήσει ένα ιατρικό περιβάλλον με πολλαπλές οικονομικές, κοινωνικές και βιοηθικές επιπτώσεις. Οι τελευταίες ιδιαίτερα συνιστούν μείζον και ακανθώδες πρόβλημα όχι μόνο στους χώρους άσκησης της καθημερινής ιατρικής πρακτικής αλλά και στους χώρους διαμόρφωσης της πολιτικής υγείας και της έγκυρης και αξιόπιστης ενημέρωσης του πολίτη.

Η προσφορά που γίνεται από το δότη αποτελεί έκφραση ανιδιοτελούς αγάπης και αλληλεγγύης. Βρίσκεται πάντα μακριά από ωφελιμιστικές σκέψεις, αντιλήψεις και πρακτικές που δυστυχώς στις μέρες μας κυριαρχούν στον καθολικό εμπορευματικό και τεχνολογικό μας πολιτισμό. Είμαι αισιόδοξος ότι Εκκλησία και Πολιτεία μαζί με την ίδια την κοινωνία θα διαφυλάξουμε και θα ενδυναμώσουμε τον ανιδιοτελή χαρακτήρα της προσφοράς αυτής. Είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να αξιοποιούμε τα τεχνολογικά επιτεύγματα, χωρίς κατ’ ελάχιστον να απομακρυνόμαστε από τις βασικές αρχές και αξίες της βιοηθικής και της δεοντολογίας

Όλοι γνωρίζουμε τα πολλά και σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας στον τομέα της ενημέρωσης του πληθυσμού για τις μεταμοσχεύσεις και της εθελοντικής προσφοράς οργάνων. Αρκεί να σας υπενθυμίσω μόνο ότι η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση ανάμεσα στις χώρες της Ε. Ε. όσον αφορά τη δωρεά οργάνων από πτωματικούς δότες. Από την άλλη μεριά είμαστε οι πρώτοι σε θανάτους από τροχαία ατυχήματα. Με βάση αυτά τα δεδομένα θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερους από 500 δότες ετησίως. Δυστυχώς έχουμε μόλις 20.

Και συμβαίνει αυτό γιατί υπάρχει (α) ελλιπής και συχνά εσφαλμένη ενημέρωση ή παραπληροφόρηση του πληθυσμού, που συχνά πέφτει θύμα διογκωμένης φημολογίας, (β) κυριαρχούν προλήψεις γύρω από το θάνατο και (γ) βασιλεύει η άγνοια και ο φόβο που σχετίζονται με κάθε τι άγνωστο και πρωτόγνωρο. Γι’ αυτή την κατάσταση όλοι έχουμε ευθύνες. Και η πολιτεία και η Εκκλησία και τα μέσα ενημέρωσης και η ίδια η κοινωνία. Αυτές τις ευθύνες πρέπει όλοι να τις αναλάβουμε.

Η πολιτεία μαζί με τον Ε.Ο.Μ. αναλαμβάνουν σταυροφορία για την ενημέρωση του πληθυσμού. Θέλουμε το μήνυμα της δωρεάς οργάνων σώματος να φτάσει σε όλα τα νοικοκυριά, σε κάθε άκρη της πατρίδας μας. Μόνο τότε θα δώσουμε το δικαίωμα στην ελπίδα και στη ζωή σε χιλιάδες συνανθρώπους μας, που σήμερα βασανίζονται, υπομένουν και περιμένουν.

Είμαστε ένας κοινωνικά ευαίσθητος λαός. Χρειάζεται όμως κάποιος να μας ξυπνήσει αυτή μας την ευαισθησία. Και θεωρώ ότι ο λόγος και ρόλος της Εκκλησίας είναι κεφαλαιώδους σημασίας Εμείς θέλουμε την Εκκλησία σύμμαχο και συμπαραστάτη και χαίρομαι γιατί και με τις θέσεις της και με το χριστιανικό της λόγο βρίσκεται κοντά μας και μας βοηθά. Μπορεί να πείσει τον κόσμο, να τον ενημερώσει σωστά, να του ζωντανέψει τη κρυμμένη αξία της ανιδιοτελούς αγάπης, μέσα από την προσφορά οργάνων

Σας ευχαριστώ