ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Λ.ΚΑΛΑΡΡΥΤΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ»

19 – 6- 2004

Μήπως είναι λάθος η πορεία της «δεξιάς παρένθεσης»; Δύο διαδοχικά εκλογικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η διαφορά διευρύνεται.

Πρώτον, το ΠΑΣΟΚ υπέστη δύο διαδοχικές ήττες και μάλιστα ιδιαίτερα σημαντικές. Αυτό σημαίνει ότι ο λαός είδε πως ανάμεσα στα καλά που κάναμε, κάναμε και κάποια πράγματα τα οποία δεν τελούσαν υπό την έγκριση του.

 Συνεπώς, σε όλους εκείνους που ζητούν «εδώ και τώρα να γίνουμε ξανά κυβέρνηση» θα έλεγα ότι βιάζονται να πιέζουν για να επανέλθει το ΠΑΣΟΚ «αύριο» στην εξουσία. Αυτό θα ήταν επιβλαβές για το ίδιο το ΠΑΣΟΚ. Ο κόσμος μας έδωσε ένα πολιτικό περιθώριο τεσσάρων ετών για να ιαθούμε και να παράγουμε πολιτικές οι οποίες θα αποκαταστήσουν τη σχέση εμπιστοσύνης μαζί του και όταν έρθει  το πλήρωμα του χρόνου θα διερευνήσει εάν έχουμε να του προσφέρουμε κάτι καινούριο.

 Δεύτερον, όσοι προσπαθούν να αγιοποιήσουν την θητεία μας το προηγούμενο διάστημα, ωσάν να τα κάναμε όλα τέλεια, δεν προσφέρουν καλή υπηρεσία στο Κίνημα. Κάτι που είδε ο λαός οφείλουμε εμείς να το δούμε δύο φορές για να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε τα πράγματα. Τρίτον, παρατηρώ γκρίνια και μία βιασύνη ανθρώπων να θέλουν μέσα από διαδικασίες αντιπολίτευσης να επιβεβαιωθούν, ίσως με νέους ρόλους. Όλοι μας ένα ρόλο έχουμε: να μελετήσουμε τα πράγματα, να αναλύσουμε γιατί χάσαμε και κυρίως να παράγουμε πολιτικές. Η γκρίνια και η κριτική είναι εύκολη υπόθεση. Η παραγωγή σκέψης είναι δύσκολη. Ο λαός μας παρακολουθεί μόνο αν παράγουμε πολιτική.  Με αυτό και μόνο το κριτήριο θα μας κρίνει. Τέταρτον, πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι κάνουν κριτική στον Γιώργο Παπανδρέου…

Αδικαιολόγητα;

Ο Γιώργος ο Παπανδρέου ανέλαβε την ηγεσία του κινήματος στην περίοδο όπου το ΠΑΣΟΚ ήταν φανερό ότι κινείτο προς τις εκλογές σε μία ηττημένη ατμόσφαιρα. Θα μπορούσε να μην αποδεχθεί την αρχηγία του κινήματος, εν μέσω μίας πορείας όπου οι πιθανότητες ήττας ήταν συντριπτικά περισσότερες από τη νίκη. Δεν οπορτούνισε όμως, που σημαίνει ότι ανέλαβε ευθύνες σε μία δεδομένη κατάσταση. Να επιχειρούν λοιπόν κάποιοι, τώρα,  όλα τα ολισθήματα ή τα πολιτικά αιτήματα μίας εικοσαετούς παρουσίας του ΠΑΣΟΚ να τα ρίχνουν στον Γιώργο

Παπανδρέου, ανεξάρτητα από το μερίδιο ευθύνης του καθενός μας, νομίζω ότι είναι άδικο και έχει στοιχεία μη γενναιότητας.

Με προλάβατε. Πως επιμερίζονται  οι ευθύνες για τα εκλογικά αποτελέσματα;

Δεν μπορεί να είναι καθολικά υπευθυνος ο κάθε νέος αρχηγός για όλα τα ημαρτημένα της παρελθούσης περιόδου. Κάποιοι και από εμάς φταίνε. Είναι άστοχο να κατηγορείται γι’αυτά τα οποία ακριβώς θέλει να ανατρέψει και με νέες ιδέες, σκέψεις και αντιλήψεις, σύμφωνα και με τις νέες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις, προσπαθεί να αποκαταστήσει την ηγεμονική παρουσία του ΠΑΣΟΚ στις νέες συνθήκες.

Του καταλογίζουν ότι είναι ασαφές το στίγμα…

Όταν είχαμε δύο διαδοχικές ήττες και η ουσιαστική ανάλυση του γιατί χάσαμε τις εκλογές δεν έχει γίνει ακόμη, δεν μπορούν τα μηνύματα αυτά να βγούνε εν είδει μαγικής εικόνας με απόλυτη σαφήνεια από τη μία στιγμή στην άλλη. Θέλει συζήτηση. Δεν είναι θέμα έμπνευσης της εκάστοτε ηγεσίας ή της ικανότητας διερευνητικής επεξεργασίας. Αυτό θα βγει «από κάτω» για να μπορέσει να αποτελέσει το νέο εφαλτήριο. Η νέα ηγεσία απλώς πρέπει να ανοίξει το διάλογο και αυτό θα κάνει. Θα πρέπει να προχωρήσει σε ανασυγκρότηση και αναδιάταξη όχι μόνο προσώπων αλλά και πολιτικών. Οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να έχουν απόλυτη αντιστοίχηση με τη μέση συλλογική συνείδηση. Αυτό το οποίο εμένα με ενοχλεί βαθύτατα είναι η γκρίνια των ημερών. Ενοχλεί και το λαό. Πρέπει να στηρίξουμε τις προσπάθειες της ηγεσίας για ανασυγκρότηση η οποία και αυτή θα κριθεί -επαναλαμβάνω, να μην προχωράμε όμως σε αγιοποιήσεις. Να παράγουμε πολιτικές και αυτές και μόνον αυτές  θα κρίνουν  το ΠΑΣΟΚ. Θέλει και την εμπειρία, αλλά θέλει και ενεργούς πολιτικούς που είναι εναρμονισμένοι με το πνεύμα της εποχής και με τις νέες γενιές.

Ταυτόχρονα, πρέπει σιγά σιγά από τις νέες ιδέες να περάσουμε στην ιδεολογία. Οι ιδέες είναι καλές, αλλά για να γίνουν εσωτερική δύναμη που θα σπρώξει τα πράγματα εμπρός, πρέπει να μετουσιωθούν σε ιδεολογία. Οι πολιτικοί στόχοι θα πρέπει να στηρίζονται σε παραγωγή σκέψης και μόνον, όχι σε περιγραφές ανάλογα με το τι έχει ο καθένας στο κεφάλι του. Ιδιαίτερα πρέπει να βασίζονται σε μια συγκροτημένη και πειστική στρατηγική και κυρίως να μην παρασυρόμαστε από τα γεγονότα.

Μέχρι στιγμής, πάντως, οι επιλογές του κυρίου Παπανδρέου, π.χ. στο ψηφοδέλτιο της Επικρατείας και το ευρωψηφοδέλτιο, δεν απέδωσαν...

Από μία πρώτη θεώρηση φαίνεται έτσι. Αν το δει κανείς όμως από την άλλη πλευρά, το άνοιγμα σε νέους ανθρώπους ως θέμα αρχής, πέρα από τα συγκεκριμένα πρόσωπα, νομίζω ότι είναι σε αντιστοίχιση με το αίτημα του κόσμου. Έχουμε το πολιτικό χρέος εφεξής να αναζητήσουμε ό,τι καλύτερο και δημιουργικότερο έχει η ελληνική κοινωνία, και αυτό πιστεύω ότι θα κάνει ο πρόεδρος. Βεβαίως, τους θέλουμε πρωταγωνιστές των εξελίξεων, όχι απλώς υποστηρικτές

Βλέπετε, εάν συνεχιστεί η αδυναμία παραγωγής ιδεολογίας από το ΠΑΣΟΚ, να εμπεδώνεται μία ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας;

 Αυτό θα εξαρτηθεί πρώτον από τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστεί τα προβλήματα η κυβέρνηση. Μέχρι στιγμής στη σπηλιά είναι κρυμμένη, στον κάμπο δεν έχει κατέβει, δίνει την εντύπωση ότι απολαμβάνει την εξουσία. Όμως η απόλαυση αυτή έχει χρονικό όριο. Τα προβλήματα έρχονται αδυσώπητα και, εφόσον τα χειριστούν αποτελεσματικά, η επικράτησή της μπορεί ξανά να επιβεβαιωθεί. Ταυτόχρονα, εάν το ΠΑΣΟΚ εκμεταλλευτεί το χρόνο που είναι στην αντιπολίτευση -και οι εξουσιαστές στο ΠΑΣΟΚ πρέπει να το καταλάβουν καλά αυτό και να μην πάσχουν από κυβερνητισμό- και αναζητήσει νέα προοπτική αντιμετώπισης των θεμάτων της χώρας,  πειστικά, αποτελεσματικά χωρίς γκρίνιες και αυτήν την εικόνα αμοιβαδοποίησης που δίνουμε σήμερα, θα ηγεμονεύσουμε ξανά πολιτικά.

 Ο «καθαρός λόγος» είναι ένα κεντρικό σύνθημα που θα πρέπει να απασχολεί καθημερινά. Εν πάση περιπτώσει, το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κεντροαριστερό κόμμα που εκφράζει τις πλέον δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας και γι’αυτό δεν έχω καμία αμφιβολία ότι το ιδεολογικό μας στίγμα θα αποσαφηνιστεί περαιτέρω και μέχρι το συνέδριο.

Πέρα από αυτό, πρέπει να επαναλάβω ότι όπου η κυβέρνηση πράττει σωστά θα πρέπει να το λέμε, όπου η κυβέρνηση πράττει λάθος θα πρέπει να είμαστε σκληροί, αλλά ταυτόχρονα δείχνοντας τη δική μας σκέψη.Εάν νομίζουμε ότι η πολιτική πρέπει να υπηρετεί την επικοινωνία και όχι το ακριβώς αντίστροφο, τότε όλη η συζήτηση  δεν έχει καμία αξία.

Από αυτό το τελευταίο μήπως έπασχε το προηγούμενο σχήμα του ΠΑΣΟΚ;

Νομίζω ότι είναι μία αρρώστια της σύγχρονης πολιτικής. Ήταν σαφές ότι είχε πλήξει τις τελευταίες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ έως ένα βαθμό. Φοβούμαι όμως ότι υπό άλλη μορφή και περισσότερο υποκρυπτόμενη πλήττει και τη σημερινή κυβέρνηση.

Τρία κόμματα οδεύουν προς τα συνέδρια τους. Βλέπετε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα να διανύει μεταβατική περίοδο;

Αξία δεν έχουν τα συνέδρια από μόνα τους αν πρόκειται να λειτουργήσουν ως μηχανισμοί ανακύκλωσης και παρωχημένων απόψεων. Πιστεύω ότι το συνέδριο μας θα είναι στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση.

Η «συμμετοχική δημοκρατία» στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής πράξη.

Υπάρχει κάτι, που το επισημάνατε: ήδη διανύουμε μία μεταβατική περίοδο. Σέβομαι εκείνους οι οποίοι απαιτούν, και μάλιστα το συντομότερο, να λειτουργήσει με απόλυτο τρόπο η δημοκρατική διαδικασία μέσα στο κόμμα. Βεβαίως, αυτό θα διασφαλιστεί με το συνέδριο και θα το εγγυηθεί ο πρόεδρος. Δε σέβομαι καθόλου, όμως, όλους εκείνους που στις δεδομένες στιγμές και περιστάσεις, όπου πολλά πράγματα πρέπει να αναδιαταχθούν, επιμένουν υποκριτικά σε παλιές νόρμες μόνο για να αναπαράγουν πολιτικά τον εαυτό τους μέσα από τους γνωστούς μηχανισμούς. Να υπενθυμίσω ότι οι μηχανισμοί μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα βαθμό όταν είσαι κυβέρνηση, σχεδόν καθόλου όμως όταν είσαι αντιπολίτευση.

Που εντοπίζετε την κριτική σας στην κυβέρνηση...

Κυρίως στο θέμα της οικονομίας, διότι δε λαμβάνει μέτρα, απλώς καταγράφει. Δεύτερον, είναι φανερό ότι δεν έχουν σχέδιο για τη χώρα ή τουλάχιστον δεν το έχουνε δείξει μέχρι τώρα και αυτό είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό. Και τρίτον, έχουν μία πονηρή επικοινωνιακή πολιτική να επικεντρώνονται σε ένα μικρό θέμα, να το προβάλουν ως τεράστιο και να μετατοπίζουν το  ενδιαφέρον των ΜΜΕ  προς τα εκεί. Τα προβλήματα όμως παραμένουν και δεν πρόκειται να εξαλειφθούν με την εικονική πραγματικότητα της «ήρεμης κοινωνίας» που προσπαθούν να συντηρήσουν. Αυτή η πολιτική έχει τα όρια της.