Στην Εφημερίδα «ΒΗΜΑ»  

(Κυριακή 10-08-2003)

Ο πρώην υπουργός μιλάει για την κατάσταση της χώρας και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο επιστροφής του στην πολιτική σκηνή

" Ζητείται δημοσιονομική πειθαρχία "

Οι σχέσεις του με τον κ. K. Σημίτη, τα εσωκομματικά του ΠαΣοΚ, η προεκλογική τακτική και η προοπτική νίκης στις εκλογές

Γ. ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

«Σεισάχθεια» στην οικονομία προτείνει ο πρώην υπουργός κ. A. Παπαδόπουλος στην πρώτη συνέντευξή του μετά την απομάκρυνσή του από την κυβέρνηση, για την οποία, επίσης για πρώτη φορά, αφήνει σαφείς υπαινιγμούς ότι έγινε γιατί ενοχλούσαν οι απόψεις που διατύπωνε. «Υπήρξε εμφανής απομόνωσή μου· ένιωθα ότι είχα γίνει δυσάρεστος» λέει - «δεν παραιτήθηκα, μου ζητήθηκε η παραίτηση». Σήμερα με παρρησία διατυπώνει τις διαφωνίες του για την ασκούμενη οικονομική πολιτική και πολύ περισσότερο για το ενδεχόμενο αβασάνιστων προεκλογικών παροχών. Προειδοποιεί για τον κίνδυνο να αναιρεθούν τα οικονομικά και κοινωνικά επιτεύγματα και να επιδεινωθεί η οικονομική θέση της χώρας, και προσυπογράφει τις ανησυχίες που διατύπωσε προ καιρού ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. «Ήταν λάθος που τις πήρε πίσω την επομένη» σημειώνει και προσθέτει ότι οι χαμηλές επενδύσεις, η μικρή ανταγωνιστικότητα, τα δημοσιονομικά ανοίγματα, το χρέος και το έλλειμμα, αλλά και το ασφαλιστικό, το οποίο χαρακτηρίζει «ανοικτό», «θα φέρουν τη χώρα σε δύσκολη θέση τα επόμενα τέσσερα-πέντε χρόνια». Ο κ. Παπαδόπουλος δεν συμφωνεί με την απελευθέρωση της καταναλωτικής πίστης και την «άκριτη αύξηση των φοροαπαλλαγών που παρατηρείται τελευταία». «Δεν αφορούν τα χαμηλά εισοδήματα αλλά ευνοούν τον νεοπλουτισμό». Ζητεί αντιπληθωριστική πολιτική και «ολοκληρωμένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων», τονίζοντας ότι «η χώρα έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ από αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία». «Ως το 2008 η χώρα επιβάλλεται να μπει και θα μπει σε περίοδο περιοριστικής πολιτικής, και όποιος λέει το αντίθετο δεν λέει την αλήθεια». Επισημαίνοντας ότι η παραοικονομία βρίσκεται στο 30% προτείνει «άλλη οικονομική πολιτική που θα αυξάνει το ΑΕΠ με εγχώριους πόρους, όχι μόνο με ευρωπαϊκούς», για να μην υπάρξει «άδικη και πολιτικά επικίνδυνη διεύρυνση των ανισοτήτων». «Μια πραγματική κοινωνική πολιτική δεν περνά από δημαγωγίες αλλά από μια ισχυρή οικονομία και μια ελεγχόμενη δημοσιονομική πραγματικότητα» αναφέρει και τονίζει με νόημα: «Για να υπάρξει "κοινωνική χάρτα" πρέπει να προϋπάρξει "οικονομική χάρτα"». Ο κ. Παπαδόπουλος επιμένει ότι δεν θα πολιτευθεί στις επόμενες εκλογές, αλλά αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο για μεταγενέστερη επιστροφή του και δεν κρύβει τις επιφυλάξεις του για τον προτεινόμενο εκλογικό νόμο και τις διοικητικές μεταβολές τονίζοντας: «Απαιτείται μελέτη και ευθύνη, όχι βιασύνη για τις ανάγκες της συγκυρίας».

«Το ΠαΣοΚ» λέει ο κ. A. Παπαδόπουλος «δεν χρειάζεται πλέον αγορά πολιτικού χρόνου. Έχει τέτοιο έργο πίσω του ώστε θα πρέπει με αυτοπεποίθηση και ειλικρίνεια να απευθυνθεί στον λαό και να ζητήσει την ανανέωση της εμπιστοσύνης του»

- 'Εχετε να μιλήσετε δημοσίως περισσότερο από έναν χρόνο μετά την παραίτησή σας. Γιατί αποφασίσατε να μιλήσετε τώρα;

«Να διευκρινίσω πρώτα ότι δεν παραιτήθηκα, μου ζητήθηκε η παραίτηση. Αλλά δεν θέλω να επανέλθω στην παραδοξολογία εκείνων των γεγονότων. Ως γνωστόν, δεν έπαψα να ασκώ κανονικά τα καθήκοντά μου ως βουλευτής και στέλεχος του ΠαΣοΚ. Καλώς ίσως έκανα και σιώπησα όλο αυτό το διάστημα. Ήταν απαραίτητο ένα «καθάρισμα της καμινάδας» μακριά από τις αυταπάτες της εξουσίας. Σήμερα όμως φαίνεται ότι ανοίγει ένας διάλογος για την επόμενη τετραετία, όπου στην αιχμή βρίσκονται η οικονομία και η διοικητική διάρθρωση του κράτους, δύο τομείς που έχω χειριστεί σε κρίσιμες περιόδους ως υπουργός Οικονομικών και Εσωτερικών αντίστοιχα. Είναι λοιπόν χρέος μου να συμμετάσχω σε αυτή τη συζήτηση».

- Λέγεται όμως ότι η οικονομία ήταν και ο τομέας διαφωνίας σας με τον Πρωθυπουργό και ότι αυτή η διαχρονική αντίθεση σας οδήγησε να δηλώσετε ότι θα απέχετε από την πολιτική.

«Αν θα μπορούσε κανείς να καταγράψει διαφορετική προσέγγιση, ήταν στον τρόπο άσκησης της οικονομικής πολιτικής. Ως γνωστόν, από το 1996 ζητούσα περισσότερο πειθαρχημένες πολιτικές στην οικονομία».

- Δηλαδή τι ακριβώς;

«H χώρα έμπαινε στη νέα εποχή και έπρεπε να βγει από τις αγκυλώσεις που την κατέτρεχαν. Να αποκτήσει θεσμική λειτουργία, να απαλλαγεί από μια ιδιότυπη λειτουργική αναρχία. Γι' αυτό ζητούσα ένα γενικευμένο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα αλλαγών, όπως συνέβη με σοσιαλιστικές κυβερνήσεις στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Ιρλανδία και αλλού, και αυτό σε συνδυασμό με αυστηρή συνέχιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Θα θυμάστε ότι δημόσια και επίμονα δήλωνα ότι πρέπει η χώρα να μπει στην ΟΝΕ με όρους οικονομικούς και όχι πολιτικούς. Εδώ με μια τακτική που ονομάστηκε πολιτική του "μέτρου" έγιναν μεν προσπάθειες αλλά, κατά τη γνώμη μου, όχι ανάλογες των αναγκών. Τα επίχειρα αυτής της αντίληψης τα βλέπουμε ήδη, αλλά θα τα δούμε εναργέστερα τα αμέσως επόμενα χρόνια. Είμαι σίγουρος για αυτό».

- Αυτός είναι λοιπόν ο λόγος της απομάκρυνσής σας;

«Από το καλοκαίρι του 2001 υπήρξε εμφανής η απομόνωσή μου. Ήδη ένιωθα ότι είχα γίνει δυσάρεστος. Μολονότι εξακολουθεί για μένα να είναι ένα αίνιγμα, δεν θα μπορούσε να είναι από μόνη της η αιτία των μετέπειτα αποφάσεών μου. Αυτά όμως είναι ιστορία χωρίς καμία ιδιαίτερη πλέον αξία».

- Τώρα τι σκοπεύετε να κάνετε; Θα επιστρέψετε στην πολιτική;

«Να ξεκαθαρίσω ότι δεν δήλωσα ποτέ ότι θα μεταλλαχθώ σε απολίτικο άνθρωπο. Απλώς είπα ότι δεν θα είμαι υποψήφιος βουλευτής στις επόμενες εκλογές. Θα παραμείνω στο ΠαΣοΚ ως στέλεχος και θα μάχομαι για τις ιδέες μου. Φαίνεται μάλιστα ότι δημιούργησα τάση. Για να σοβαρευτούμε όμως και για να μη θεωρηθεί ότι αποφεύγω την ερώτησή σας, για το ορατό μέλλον ισχύουν αυτά που δημόσια δήλωσα πριν από έναν χρόνο».

- Για το άδηλο;...

«Το άδηλο μόνο θεωρητικά το προσεγγίζει κανείς, αλλά σε κάθε περίπτωση θα συνεκτιμηθούν αυστηρά ανάμεσα στα άλλα και τα περιθώρια της ωφέλιμης και δημιουργικής συμμετοχής».

- Ποιες είναι σήμερα οι σχέσεις σας με τον κ. Σημίτη;

«Υπήρξα, ως γνωστόν, μέχρι τέλους βασικός υποστηρικτής του κ. Σημίτη. Θεωρώ ότι ήταν για πολλούς λόγους θετική συγκυρία για τη χώρα η ανάληψη της πρωθυπουργίας τη δεδομένη στιγμή. Δεν είχα πολιτικές διαφορές μαζί του. Υπήρξαν μεν κάποιες διαφορετικές προσεγγίσεις σε επί μέρους σημεία, όπως αυτά που προανέφερα, αλλά αυτό δεν αλλάζει την άποψή μου ότι θα καταγραφεί στην ιστορία ως ένας σημαντικός πρωθυπουργός κύρους, αφού συνέδεσε το όνομά του με προσδιοριστικά για το μέλλον της χώρας επιτεύγματα».

- Πώς βλέπετε να διαγράφεται σήμερα το οικονομικό μέλλον του τόπου; Εξακολουθείτε να διαφωνείτε με την οικονομική πολιτική;

«Πρόθεσή μου είναι να βοηθήσω και όχι να αντιπαρατεθώ. Διετέλεσα υπουργός Οικονομικών σε μια κρίσιμη περίοδο (1993-1996), όπου η χώρα βρισκόταν σε καθεστώς ελεγχόμενης χρεοκοπίας. Το όνειρο της Νομισματικής Ένωσης με την Ευρώπη φαινόταν απόμακρο, αν όχι χαμένο. Και όμως τότε έγινε ένα μικρό "θαύμα", μη αναμενόμενο. H χώρα σταθεροποιήθηκε δημοσιονομικά και άνοιξε αξιόπιστα μετέπειτα ο δρόμος προς την ΟΝΕ. Αλλά και μετά το 1996 και ως σήμερα υπήρξε πράγματι βελτίωση της οικονομικής θέσης της χώρας, που οφείλουμε όλοι να αναγνωρίσουμε. Σε αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο ο Πρωθυπουργός και τρία στελέχη: ο κ. Παπαντωνίου, ο κ. Χριστοδουλάκης και ο κ. Λ. Παπαδήμος. Όπως επίσης οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι οι επιβαλλόμενες παρεμβάσεις βάθους κυρίως με μεγάλες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες δεν έγιναν στην έκταση που έπρεπε και η ευθύνη βαραίνει όλους μας, μηδέ και εμού εξαιρουμένου στο μέτρο που μου αναλογεί.

Συνεπώς δεν είναι θέμα ικανοτήτων αλλά συνολικής αντίληψης τη δεδομένη στιγμή, γι' αυτό και σήμερα και τα επόμενα χρόνια απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην οικονομική λειτουργία της χώρας. Πολύ περισσότερο αν λόγω του αδυσώπητου εκλογικού κύκλου επιβαρυνθεί κατά την προεκλογική περίοδο με άκριτες παροχές, που ελπίζω όμως ότι θα αποφευχθούν, παρά τα θρυλούμενα. Μια νέα αντίληψη λοιπόν. Μια νέα «σεισάχθεια» στην οικονομία, ώστε και η μελλοντική ευημερία του λαού να διασφαλισθεί και η παράταξή μας να δικαιώνει την παρουσία και την ηγεμονία της».

- Πώς ακριβώς την εννοείτε;

«H χαμηλή ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μας, ο χαμηλός ρυθμός των επενδύσεων, η μεγάλη εισαγωγική διείσδυση και τα επί μέρους μεγάλα ανοιχτά θέματα, όπως το ασφαλιστικό, και κυρίως τα μεγάλα δημοσιονομικά ανοίγματα της χώρας, δημόσιο χρέος και έλλειμμα, θα φέρουν, κατά τη γνώμη μου, τα επόμενα τέσσερα-πέντε χρόνια τη χώρα σε δύσκολη θέση. Δεν θέλει κανένας η χώρα μας στην Ευρώπη να φαντάζει αναλογικά σαν την Πολιτεία του Μισισιπή στις ΗΠΑ σε σχέση με τις άλλες Πολιτείες. Πρέπει να ορίσουμε νέους στόχους και νέες πολιτικές, και κυρίως να μην αφεθούμε σε αγνόηση αυτών των προβλημάτων που εν πάση περιπτώσει σε καμία χώρα δεν λύθηκαν από μόνα τους».

- Εσείς τι προτείνετε συγκεκριμένα;

«Τα πρακτικά μέτρα υπάρχουν και έχουν διατυπωθεί κατ' επανάληψη και επίσημα. Για παράδειγμα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γκαργκάνας, σοβαρός και ικανός κεντροτραπεζίτης, εκφράζοντας την ίδια ανησυχία που διατυπώνω και εγώ σήμερα, πρότεινε προ καιρού μια σειρά μέτρα οικονομικής πολιτικής για τους μισθούς, τον πληθωρισμό, την ανταγωνιστικότητα, τις δαπάνες, τα επιτόκια και τα δημοσιονομικά εν γένει. Συμφώνησα τότε απόλυτα μαζί του. Λυπήθηκα όμως που λόγω των πιθανών εσωτερικών επικρίσεων και πιέσεων τα πήρε την επομένη πίσω. Αυτό δεν έπρεπε να το κάνει. Ηταν λάθος. Πάντοτε η Τράπεζα της Ελλάδος για κάθε κυβέρνηση είναι ένας χρήσιμος «τυμπανιστής» των κινδύνων. Νομίζω ότι δεν πρέπει οι μικροϋπολογισμοί και οι εντυπώσεις να μας οδηγούν σε εθελοτύφλωση.

Επίσης θεωρώ λάθος των νομισματικών αρχών την απελευθέρωση των καταναλωτικών δανείων και την εν γένει πιστωτική επέκταση. H τόνωση της οικονομίας μέσα από την ενίσχυση της ζήτησης είναι μέτρο σωστό αλλά σε χώρες που παράγουν και όχι που εισάγουν αγαθά σε αυτή την έκταση.

H χώρα εν κατακλείδι έχει ανάγκη αυτή τη στιγμή όσο ποτέ άλλοτε από μια αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία και ένα πειθαρχημένο πρόγραμμα ολοκληρωμένων αποκρατικοποιήσεων, όχι απλώς ατελών μετοχοποιήσεων, και μια συστηματική πολιτική επενδυτικών πρωτοβουλιών.

Πρέπει να αποκτήσουμε το συντομότερο δυνατόν μια διατηρήσιμη και ανταγωνιστική παραγωγική βάση. Πρέπει να επανέλθει στον πυρήνα της οικονομικής πολιτικής η αντιπληθωριστική πολιτική. Πολιτική σκληρού ευρώ δεν μπορούμε να κάνουμε πλέον. Το μόνο εργαλείο οικονομικής πολιτικής μετά την ΟΝΕ είναι το δημοσιονομικό».

- Δηλαδή προτείνετε μια νέα περίοδο λιτότητας;

«Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους της Ελλάδας είναι η λιτότητα τη δεκαετία του '90 λόγω ΟΝΕ. Ποτέ δεν υπήρξε λιτότητα στην πράξη τη δεκαετία αυτή. Αντίθετα, επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι διαπιστώνεται η μεγαλύτερη αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης στην ιστορία της χώρας. Απλώς είμαστε μια χώρα με 178 δισ. δολάρια δημόσιο χρέος. Μια χώρα όπου το ΑΕΠ αντιστοιχεί στο 67% του μέσου ευρωπαϊκού αλλά στην κατανάλωση είμαστε στο 97% του αντίστοιχου ευρωπαϊκού. Αυτό το πανευρωπαϊκό παράδοξο σημαίνει απλώς υψηλό δημόσιο χρέος και μια γιγάντια παραοικονομία της τάξεως του 30%. Αυτό όμως επιβάλλει και την ανάγκη μιας άλλης οικονομικής πολιτικής, περισσότερο μεθοδικής και αυξητικής του ΑΕΠ, με εγχώριους πόρους και όχι μόνο με ευρωπαϊκούς. Απαιτείται να δημιουργήσουμε νέα παραγωγικά περιβάλλοντα για να μην αφεθούμε σε μια άδικη και πολιτικά επικίνδυνη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Και αυτό από πολιτική αδυναμία.

Είτε το θέλουμε είτε όχι, η χώρα ως τουλάχιστον το 2008 επιβάλλεται και θα μπει αναγκαστικά σε μια περίοδο περιοριστικής πολιτικής και δημοσιονομικής σταθερότητας. Όποιος διατείνεται το αντίθετο απλώς δεν λέει την αλήθεια. Δεν μπορούμε εσαεί να καταναλώνουμε περισσότερα από όσα παράγουμε. Κοινότοπο μεν αλλά αληθινό. Τώρα πια δεν είμαστε μόνοι».

- Δεν ακούγονται και πολύ φιλολαϊκά όλα αυτά...

«Μια πραγματική κοινωνική πολιτική δεν περνά μέσα από δημαγωγίες αλλά μέσα από μια ισχυρή οικονομία και μια ελεγχόμενη δημοσιονομική πραγματικότητα με σταθερά δημοσιονομικά πεδία. Για να γίνω πιο σαφής: Σήμερα, π.χ., απαιτούνται 4 τρισ. ετησίως για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Είναι προφανές ότι η μείωση του δανεισμού θα απαιτούσε λιγότερες δαπάνες για τους τόκους και θα απελευθέρωνε πόρους για κοινωνικές πολιτικές. Αυτό απαιτεί ένα αυστηρό νοικοκύρεμα της δημοσιονομικής πολιτικής, που έστω και με καθυστέρηση πρέπει να υπάρξει τώρα όσο ποτέ άλλοτε. Αντ' αυτού παρατηρώ τελευταία μια μάλλον άκριτη αύξηση των φοροαπαλλαγών και διστακτικότητα στην επιβολή νέων φόρων, που στερεί το Δημόσιο από πολύτιμους πόρους, οι οποίοι θα διοχετεύονταν για την ανακούφιση των ασθενέστερων τάξεων και του προϋπολογισμού. Να τονίσω ότι η μείωση των φόρων δεν αφορά τις περισσότερες φορές τα χαμηλότερα εισοδήματα ούτε καν την υγιή ιδιωτική πρωτοβουλία αλλά ευνοεί τον νεοπλουτισμό, που δεν είναι μόνο προβληματική οικονομική κατάσταση αλλά τείνει να γίνει μοντέλο ζωής καταστροφικό για τον κοινωνικό ιστό. Ας σταματήσουμε λοιπόν τις τηλεοπτικές ευκολίες και ας δώσουμε στην πολιτική τον καθαρό ρόλο που της αρμόζει. Για να υπάρξει "κοινωνική χάρτα" πρέπει να προϋπάρξει "οικονομική χάρτα". Αλλιώς θα μας μείνουν τα χαρτιά».

- Πιστεύετε ότι το ΠαΣοΚ μπορεί να λύσει αυτά τα προβλήματα; Ότι μπορεί να το εμπιστευτεί ο κόσμος ύστερα από 20 χρόνια εξουσίας;

«Ξέρω ότι σίγουρα δεν μπορεί να τα λύσει η ΝΔ. Δείχνουν μάλιστα ότι δεν τα κατανοούν καν, ότι αρκούνται σε μια πολιτική ψήφων και εντυπώσεων. Τίποτε ως σήμερα σε βάθος. Καμία πολιτική σκέψη. Απλώς καταστροφολογούν μεγεθύνοντας τα προβλήματα, λαϊκίζοντας και δημαγωγώντας.

Το ΠαΣοΚ αντίθετα μπορεί και, παρά τις αδυναμίες που σήμερα εκφράζει, έχει εχέγγυα και περγαμηνές. Αν δεν τα τιθάσεψε ως σήμερα να το κατανοήσω, χωρίς και να το δικαιολογήσω, ότι δεδομένης της τότε πολιτικής πραγματικότητας η προτεραιότητα ήταν πάνω από όλα να μπει η χώρα στην ΟΝΕ χωρίς αντιδράσεις. Τώρα όμως ούτε για τη χώρα ούτε για το ΠαΣοΚ υπάρχει άλλος δρόμος, είναι μονόδρομος η νέα πολιτική. Γι' αυτό και πρέπει να κερδίσει τις εκλογές. Έχει και την εμπειρία και την ικανότητα.

Λέγοντας δημόσια αυτές τις σκέψεις μου ξέρω ότι κάποιοι θα με αποκαλέσουν πάλι "σκληρό" και "ανάλγητο". Για άλλη μία φορά όμως δεν θέλω να επιβεβαιωθεί ο στίχος του ποιητή της γενιάς της "ήττας" ότι "δεν ήταν που είχαμε άδικο, ήταν που είχαμε πρόωρα δίκιο". H δημόσια αντιπαράθεση δυστυχώς καταφεύγει ακόμη σε ερμηνείες ευκολίας».

- Μπορεί να γίνουν αυτά τα πράγματα όταν διανύουμε προεκλογική περίοδο;

«Όλα μπορεί να γίνουν όταν οι πολιτικοί στόχοι είναι ευθείς και καθαροί και έχουν τεθεί σε δημόσια συζήτηση και όχι σε προσχηματικούς διαλόγους. Κυρίως όμως όταν είναι πειστικοί για τις προθέσεις και για την ικανότητα και τη δυνατότητα επίτευξής τους. Όπου το ΠαΣοΚ πήρε τέτοιες πειστικές πρωτοβουλίες όχι μόνο δεν υπήρξε πολιτικό κόστος και ουσιαστική αντίδραση, αλλά βρήκε και αναπάντεχους πολιτικούς συμπαραστάτες από δυναμικά κοινωνικά στρώματα που δεν είναι στο εξουσιαστικό παιχνίδι αλλά περιμένουν τη χειρολαβή να πιαστούν και να εκφράσουν την υποστήριξή τους.

Θα επιμείνω ότι δεν θέλει απόκρυψη η πραγματικότητα. Αλλιώς τα συμπτώματα της ανεργίας και του πληθωρισμού και όχι μόνο, που σήμερα αρχίζουμε να βιώνουμε, θα τα νιώθουμε κάθε μέρα και περισσότερο. Και αυτά δεν λύνονται ούτε με διοικητισμούς ούτε με τηλεοπτικές ακροβασίες. Το ΠαΣοΚ δεν χρειάζεται πλέον αγορά πολιτικού χρόνου. Έχει τέτοιο έργο πίσω του ώστε θα πρέπει με αυτοπεποίθηση και ειλικρίνεια να απευθυνθεί στον λαό και να ζητήσει την ανανέωση της εμπιστοσύνης του».

H ενισχυμένη αναλογική διέσωσε τη χώρα

- Πώς είδατε τις τελευταίες αλλαγές στο ΠαΣοΚ;

«Θεωρώ θετική την τοποθέτηση του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στη Γραμματεία της KE. Μπορεί να δώσει στο κόμμα, από κέλυφος που είναι σήμερα, πνοή και περιεχόμενο αλλά και να συμβάλει αποφασιστικά σε νέες πολιτικές σαν αυτές που ανέφερα. Θέλω να πιστεύω ότι θα λειτουργήσει και ενωτικά.

Ο Κώστας Λαλιώτης έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην πολιτική ζωή της χώρας τα τελευταία 30 χρόνια. Αυτό από μόνο του προκαλεί σεβασμό. Ελπίζω αυτό που συμβούλευε εμένα, να αναθεωρήσω δηλαδή τη στάση μου, να το κάνει ο ίδιος. Τα υπόλοιπα δεν τα σχολιάζω».

- Επειδή διατελέσατε υπουργός Εσωτερικών, ποια είναι η γνώμη σας για τον νέο εκλογικό νόμο;

«Εδώ έχουμε δύο αναμφισβήτητες παραδοχές: Πρώτον, η ενισχυμένη αναλογική διέσωσε τη χώρα από την ακυβερνησία, αφού διασφάλισε πολιτική σταθερότητα τα τελευταία 30 χρόνια.

Δεύτερον, τα εκλογικά συστήματα υπάρχουν υπέρ της δημοκρατίας και της χώρας και όχι υπέρ των κομμάτων ή των εν αυτοίς πολιτικών ομάδων. Επίσης παρατηρώ μέχρι τώρα ότι αναλογικότερη αναδιανομή δεν γίνεται ουσιαστικά. Τότε προς τι; Θα περιμένω το τελικό σχέδιο για να τοποθετηθώ συνολικά. Επιθυμώ όμως πάνω από όλα με έμφαση να επισημάνω ότι τουλάχιστον θα αποφευχθούν οι επικίνδυνοι ερασιτεχνισμοί στην τυχόν αλλαγή των διοικητικών περιφερειών με αφορμή τον εκλογικό νόμο. Οι αλλαγές σε αυτό το επίπεδο είναι πολύ σοβαρή υπόθεση και απαιτείται μεγάλη μελέτη και ευθύνη και όχι βιασύνη για τις ανάγκες της συγκυρίας».