(Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2001)

ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ 

«Το Εθνικό Σύστημα Υγείας που συστήθηκε το 1982 αποτέλεσε για τη εποχή του μια καινοτομία στην κοινωνική δομή της Ελλάδας. Στα 20 χρόνια λειτουργίας του, εκτός από τα θετικά βήματα εξέλιξης του υγειονομικού συστήματος, παρατηρήθηκαν διάφορα προβλήματα. Στην πορεία εφαρμογής του, διαπιστώθηκε αδυναμία στα σημεία που είχαν σχέση με την εξυπηρέτηση των ασθενών στα Νοσοκομεία και την παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Παρατηρήθηκε επίσης ότι η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας δεν ανταποκρίνονταν στις ανάγκες του πληθυσμού όταν την ίδια στιγμή το ύψος των χρημάτων που δαπανούνταν για την υγεία ήταν υψηλό. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις πρώτες χώρες της Ε.Ε. με το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ στην υγεία. Τα χρήματα που ξοδεύονταν ήταν δυσανάλογα με την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που προσφέρονταν στον Ελληνικό λαό.

Όπως ένα σύστημα το οποίο θέλει να διατηρήσει τη ζωτικότητά του και την αποτελεσματικότητά του έχει δυναμική συμπεριφορά έτσι και το σύστημα υγείας εισέρχεται σε μία διαδικασία εκσυγχρονισμού με γνώμονα την αναθεώρηση, ανανέωση και το φρεσκάρισμά του, την αφύπνιση από το τέλμα και την αδράνεια, την εγκατάλειψη του στείρου δομικού συντηρητισμού, της ευθυνοφοβίας και του βολέματος, με απώτερο στόχο την εφαρμογή της αρχής για δυνατότητα για ίση και ισότιμη πρόσβαση στο αναφαίρετο δικαίωμα της υγείας όλων των πολιτών αυτής της χώρας.

Το πρώτο μέτρο το οποίο προσδίδει στο υγειονομικό σύστημα καινούρια αρχιτεκτονική διάσταση είναι η σύσταση των Πε.Σ.Υ. που θα αποτελούν ουσιαστικά τον φέροντα οργανισμό στην δομή του συστήματος με κύριο χαρακτηριστικό και δραστηριότητα η ενασχόλησή τους με τα θέματα υγείας και πρόνοιας σε περιφερειακό επίπεδο, όπου οι ιδιαίτερες ιδιομορφίες και οι πραγματικές ανάγκες και προβλήματα κάθε περιοχής θα εξετάζονται, θα αξιολογούνται και θα αντιμετωπίζονται ξεχωριστά.

Τον επόμενο μήνα εγκαθίστανται στα Νοσοκομεία της χώρας διοικητές, άτομα με ιδιαίτερα προσόντα που θα συνδράμουν σημαντικά στη διοικητική αναδιοργάνωση των Νοσοκομείων. Δημιουργείται Σώμα Επιθεωρητών Υγείας και Πρόνοιας, οι οποίοι θα πραγματοποιούν ελέγχους σε όλους τους τομείς και τις δραστηριότητες όχι μόνο των δημόσιων Νοσοκομείων αλλά και των ιδιωτικών. Εισάγονται έννοιες και διαδικασίες που ήταν άγνωστες στο Σύστημα Υγείας, όπως εκείνης της ποιότητας και της διαπίστευσης των υπηρεσιών υγείας και των Νοσοκομείων.

Είναι προφανές ότι το ΕΣΥ μετά τις παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται αλλά και αυτές που θα γίνουν το επόμενο διάστημα αναθεωρείται και εκσυγχρονίζεται, ουσιαστικά ορθοδρομείται προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης του Έλληνα ασθενή. Η μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας θα διαπεράσει όλο το σώμα του συστήματος από τη μία άκρη έως την άλλη, θα αναμοχλεύσει όλους του τομείς και τις δομές, θα πατάξει όλες εκείνες τις καταστάσεις που υποθάλπουν φαινόμενα κακοδιαχείρισης, σπατάλης, αδιαφάνειας και αναξιοκρατίας. Το νέο σύστημα θα εστιάζεται στη διασφάλιση της αξιοπρέπειας, ισότητας, επάρκειας και ποιότητας στις παρεχόμενες προς τον πολίτη υπηρεσίες. Ο στόχος του εκσυγχρονισμού συστρατεύεται με την κυβερνητική εξαγγελία που προβλέπει την αναβάθμιση του ποιοτικού επιπέδου του λαού και την προσέγγιση στο βιοτικό επίπεδο της υπόλοιπης Ευρώπης.»

«Στα ΚΥ και στα Νοσοκομεία της Περιφέρειας είναι διαθέσιμα επανδρωμένα και εξοπλισμένα για την κάλυψη των αναγκών τους σε διακομιδές πάνω από 30 ασθενοφόρα. Κάποια από αυτά είναι κινητές μονάδες με ιδιαίτερο εξοπλισμό, παρέχοντας δυνατότητα εξειδικευμένης υποστήριξης. Σε αυτόν τον αριθμό των ασθενοφόρων προστίθεται και ο στόλος των 15 ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ με έδρα τω Ιωάννινα. Το αξιοσημείωτο όμως είναι ότι, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, πολύ λίγοι ασθενείς προσφεύγουν πλέον για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων υγείας σε Νοσοκομεία των μεγάλων κέντρων Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Αυτό οφείλεται στην επιστημονική επάρκεια και ικανότητα των γιατρών και στο υψηλό επίπεδο των ιατροτεχνολογικών υποδομών των Νοσοκομείων της Περιφέρειας Ηπείρου.»

«Το διάστημα αυτό στα Νοσοκομεία της Ηπείρου βρίσκονται σε εξέλιξη αρκετά προγράμματα επέκτασης και ανακατασκευής των υποδομών, όπως εκείνο της επέκτασης των εξωτερικών και τακτικών ιατρείων του Γενικού Νοσοκομείου Πρέβεζας, η κατασκευή νέων χειρουργείων στο Γ.Ν. Φιλιατών και πολλά άλλα μικρότερα και μεγαλύτερα έργα στα υπόλοιπα Νοσοκομεία.

Παράλληλα βρίσκεται σε διαδικασία η προμήθεια νέου ιατρικού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού σε πολλά από τα Νοσοκομεία της Ηπείρου και η αντικατάσταση του παλαιού. Έχει τεθεί στόχος έτσι ώστε σε όλα τα Νοσοκομεία της Περιφέρειας Ηπείρου άνω των 200 κλινών να αποκτήσουν αξονικό τομογράφο, κάτι που θεωρείται ένα από τα πλέον απαραίτητα διαγνωστικά μηχανήματα όχι μόνο για την αντιμετώπιση των έκτακτων περιστατικών, αλλά και των προγραμματισμένων. Έτσι έχουν ήδη εγκατασταθεί καινούριοι και από τους πλέον τεχνολογικά σύγχρονους αξονικούς τομογράφους στα δύο Νοσοκομεία των Ιωαννίνων. Για τα δε Νοσοκομεία της Άρτας και της Πρέβεζας η εγκατάσταση θα ολοκληρωθεί με την περάτωση των οικοδομικών εργασιών των χώρων όπου θα εγκατασταθούν. Έτσι η Ήπειρος θα διαθέτει εγκατεστημένο σημαντικό αριθμό υψηλής τεχνολογίας μηχανημάτων με σκοπό να μειωθούν σημαντικά οι διακομιδές μεταξύ των Νοσοκομείων για την πραγματοποίηση αντίστοιχων εξετάσεων. Παράλληλα είναι στη διαδικασία προμήθειας μια πλειάδα εξειδικευμένων μηχανημάτων που θα εξοπλίσουν τα Νοσοκομεία της περιοχής».

«Βρίσκεται σε εξέλιξη το αναπτυξιακό πρόγραμμα των Νοσοκομείων της περιφέρειας Ηπείρου, το οποίο, μεταξύ των άλλων, συμπεριλαμβάνει την υλοποίηση σημαντικών έργων. Ήδη παραδόθηκε σε λειτουργία την περασμένη άνοιξη η καινούρια πτέρυγα του Γ.Ν.Ι. Χατζηκώστα. Η πτέρυγα αυτή συμπεριλαμβάνει τα καινούρια χειρουργεία τα οποία πληρούν τους πλέον σύγχρονους κανόνες και διεθνή standards Νοσοκομειακής αρχιτεκτονικής και έχουν εξοπλιστεί με τα τελευταίου τύπου ιατρικά μηχανήματα, τις διοικητικές υπηρεσίες, στις οποίες εγκαταστάθηκε δίκτυο Η/Υ για την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους, την καινούρια μονάδα της κεντρικής αποστείρωσης και άλλες βοηθητικές υπηρεσίες. Στην παλαιά πτέρυγα του Νοσοκομείου πραγματοποιούνται εργασίες ύψους 700.000.000.δρχ. εκ των οποίων τα 530.000.000.δρχ χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα INTEREG II και τα υπόλοιπα από Εθνικούς Πόρους. Το έργο συμπεριλαμβάνει πλήρες εξωραϊσμό της πτέρυγας, έτσι ώστε να προσαρμοστεί στα σύγχρονα δεδομένα και προδιαγραφές λειτουργίας Νοσοκομείων αναδύοντας ταυτόχρονα την αρχιτεκτονική που το παλαιό κτίριο εσωκλείει. Σε λιγότερο από ένα χρόνο το Νοσοκομείο Γ. Χατζηκώστα θα αποτελεί ένα σύγχρονο Νοσοκομείο, εφάμιλλο με εκείνο του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου.»

«Ένα από τα πρώτα αρνητικά σημεία που εντοπίστηκαν στην εφαρμογή του Συστήματος Υγείας είναι ότι είχε απομακρυνθεί από τον βασικό στόχο, τον Έλληνα πολίτη. Αυτή η απομάκρυνση ήταν πιο έκδηλη στα Κ.Υ. και στα Περιφερειακά Ιατρεία, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, στις αγροτικές και ορεινές περιοχές, λόγω της ιδιομορφίας της απόστασης από τα αστικά κέντρα και της υφής της σύστασης του πληθυσμού (άτομα μεγάλης ηλικίας, αγρότες, κτηνοτρόφοι). Η παρουσία του γιατρού αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής εικόνας της ζωής των ανθρώπων αυτών. Ένας από τους σκοπούς της μεταρρύθμισης είναι και του εκσυγχρονισμού του συστήματος υγείας είναι η εποικοδομητική αξιολόγηση της υγειονομικής ανάπτυξης, η βελτίωση των προγραμμάτων υγείας, καθώς και των υπηρεσιών υγείας, ώστε να είναι πιο ανθρώπινη η προσέγγιση του πολίτη και πιο αποτελεσματική η αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων.

Τα Κ.Υ. με τα Περιφερειακά Ιατρεία που συνδέονται σε αυτά, φεύγουν πλέον από τα Νοσοκομεία και θα υπάγονται πλέον διοικητικά στα Πε.Σ.Υ. Ο τρόπος λειτουργίας τους, το προσωπικό που εργάζεται σε αυτά, διοικητικό και επιστημονικό, οι δραστηριότητές τους και οι υποδομές θα τεθούν πλέον υπό επανεξέταση από τις υπηρεσίες του Πε.Σ.Υ. και οι διαρθρωτικές καινοτομίες που θα απαιτηθούν με βάση την επιδημιολογική ιδιορρυθμία κάθε περιοχής, θα εφαρμοστούν έτσι ώστε ο πολίτης ανεξάρτητα από το πόσο απομακρυσμένος βρίσκεται από τα αστικά κέντρα ή σε ποιο σημείο βρίσκεται στην ακριτική ζώνη να αισθάνεται κοντά στο γιατρό και στις σύγχρονες μεθόδους εφαρμογής της ιατρικής. Σημαντική συνδρομή σε αυτή την προσπάθεια θα αποτελέσουν και οι δυνατότητες που προσφέρονται πλέον από τη σύγχρονη τεχνολογία της πληροφορικής και της τηλεπικοινωνίας. Μέσα από τα κοινοτικά προγράμματα σε κάθε ΠΙ θα εγκατασταθεί Η/Υ μέσω του οποίου θα δύναται εκτός της συγκρότησης του ιατρικού φακέλου με την καταγραφή αναλυτικού ιστορικού του ασθενούς, η πραγματοποίηση εξειδικευμένων εξετάσεων (καρδιογράφημα, λ.χ.) και η διάγνωσή τους μέσω τηλεϊατρικής από εξειδικευμένους γιατρούς Νοσοκομείων και Πανεπιστημιακών κλινικών. Πιστεύουμε και είναι πεποίθησή μας ότι αυτή η προσπάθεια που καταβάλλουμε θα ανοίξει μια καινούρια σελίδα στον τρόπο που οι υπηρεσίες υγείας θα προσφέρονται στον πολίτη.»

«Η Ηγουμενίτσα αποτελεί μια ιδιάζουσα περίπτωση, καθότι οι απαιτήσεις σε παροχή υπηρεσιών υγείας αλλάζουν. Η πόλη αυτή με ένα μικρό, σχετικά μόνιμο πληθυσμό, και αρκετό διερχόμενο καλύπτεται πρωτοβάθμια από υπηρεσίες υγείας του Κ.Υ. και δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια από το Νοσοκομείο Φιλιατών. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα με την περάτωση των έργων της Εγνατίας Οδού θα απέχει μόλις 20 λεπτά από τα Νοσοκομεία των Ιωαννίνων, τα οποία προσφέρουν δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια περίθαλψη. Το Γ. Ν. Φιλιατών που μέσω των αναπτυξιακών προγραμμάτων εκσυγχρονίζεται με την κατασκευή και επέκταση των Εξωτερικών Ιατρείων, των Εργαστηρίων Αιμοδοσίας, των νέων χειρουργείων, αλλά και την επέκταση των κλινικών και αύξηση του αριθμού των κλινών, συνυπολογίζοντας και την προμήθεια νέου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού είναι σε θέση να παρέχει ικανοποιητική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη όχι μόνο στους ντόπιους αλλά και τους ξένους που εισέρχονται στην Ελλάδα. Επιπλέον με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα στην πόλη της Ηγουμενίτσας προβλέπεται να δημιουργηθεί Ιατρικό Κέντρο Επείγουσας Ιατρικής. Το κέντρο αυτό θα καλύπτει τις ανάγκες για έκτακτα περιστατικά. Έτσι η περιοχή θα καλύπτεται από όλα τα επίπεδα περίθαλψης.»

«Το αναβαθμισμένο δημόσιο νοσοκομείο και η ενιαία πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας είναι ο ακρογωνιαίος λίθος πάνω στον οποίο θα σταθεί ο εκσυγχρονισμός του Ε.Σ.Υ. τα επόμενα χρόνια. Ένα σύστημα που θα χαρακτηρίζεται από την αρχή της ισότιμης πρόσβασης, όπου ο κάθε πολίτης και βέβαια και οι Ηπειρώτες θα αντιμετωπίζονται με αξιοπρέπεια κα σεβασμό. Η προσπάθεια αυτή απαιτεί υπομονή αλλά και επιμονή, τα αποτελέσματα της οποίας θα αρχίσουν να φαίνονται σύντομα. Είναι κάτι που οφείλουμε στον απλό Έλληνα πολίτη. Με τη δημιουργία των Πε.Σ.Υ. γίνεται πιο ευέλικτη η σχεδίαση, η εφαρμογή και ο έλεγχος των πολιτικών υγείας. Σκοπός μας είναι σε όλες τις Περιφέρειες να διασφαλιστεί η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και να καλλιεργηθεί ένα δημόσιο σύστημα υγείας που θα είναι οικονομικά βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο.»