ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΥΣΗ

ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ “ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ”

ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2009

Πριν από λίγους μήνες, στην παρουσίαση του βιβλίου σας «Τα βήματα του Έστερναχ», σηκώσατε τη σημαία του εκσυγχρονισμού, τονίζοντας πως θα επανακάμψει σύντομα ως ζωτική ανάγκη. Μήπως είναι αργά; 

Ή θα ζήσουμε την τελευταία πράξη του δράματος ή την αρχή μιας νέας εποχής. Η περίοδος μετά τις βουλευτικές εκλογές θα είναι η τελευταία ευκαιρία των δύο μεγάλων πολιτικών σχηματισμών της χώρας. Δυοίν θάττερον. Ή τα κόμματα θα προωθήσουν τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας ή θα αφανιστούν οριστικά κάτω από το βάρος των ανομημάτων και των αδυναμιών τους ν’ ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες. Οι αταβισμοί του παρελθόντος δεν θα τα σώσουν.

Κι αν αυτό δεν συμβεί;

Αν τα κόμματα αρνηθούν ή και πολεμήσουν τον εκσυγχρονισμό της χώρας, θα προκύψει κενό και τότε θα έρθει η ώρα των «ειδημονοκρατών» και των «πετυχημένων». Θα τρέξουν τότε να τεθούν στην διάθεση του λαού με το επιχείρημα ότι «ο πολιτικός κόσμος αποδείχτηκε όχι μόνο διεφθαρμένος, αλλά και ανίκανος να δώσει λύσεις». Υπενθυμίζω το πρόσφατο ιταλικό παράδειγμα. Εγώ δεν θέλω αυτή την πολιτική εξέλιξη στη χώρα μου. Πιστεύω σε μια άλλη σύγχρονη Ελλάδα των έντιμων, εργατικών και ολιγαρκών Ελλήνων. Πιστεύω επιπλέον ότι αυτή η Ελλάδα μετά τις εκλογές θα επικρατήσει και θα επιβληθεί εν τέλει και γι’ αυτό είμαι αισιόδοξος για το μέλλον της χώρας.

Υπάρχουν άραγε σήμερα πολιτικοί που πιστεύουν στον εκσυγχρονισμό;

Κανένας δεν γεννιέται με το σημάδι του εκσυγχρονισμού. Ούτε είσαι εκσυγχρονιστής επειδή απλώς το δηλώνεις ή επειδή απευθύνεσαι σε κάποια πολιτική «αγορά εκσυγχρονιστών». Στην πολιτική διαλέγεις: ή αφήνεις τη χώρα σου μετέωρη, καθηλωμένη και ευάλωτη ή την αλλάζεις ανατρέποντας τις παραδοσιακές της λειτουργίες και αντιλήψεις και εισάγεις στη θέση τους νέες μορφές οργάνωσης και σύγχρονους θεσμούς. Οι ανάγκες των εποχών γεννούν τους πραγματικούς εκσυγχρονιστές και όχι τα σχεδιαστήρια των εταιριών επικοινωνίας.

Ο εκσυγχρονισμός όμως είναι ενοχοποιημένη έννοια στο κόμμα σας…

Είναι αλήθεια! Επλήγη πρώτα από τους ίδιους τους «εκσυγχρονιστές» μετά τις εκλογές του 2000, όταν εισέβαλε το μικρόβιο του εξουσιασμού. Χτυπήθηκε όμως καίρια και από τις δυνάμεις του αναχρονισμού, του λαϊκισμού και των παλαιών ιδεολογημάτων που ανέμεναν την ευκαιρία να επανακάμψουν προβάλλοντας ένα ψευδεπίγραφο κοινωνικό προσωπείο. Ο εκσυγχρονισμός δεν είναι ιδεολογία ούτε μπορεί να έχει πολιτικούς αντιπάλους. Είναι απλά εργαλείο των κοινωνιών, που διαθέτουν ζωτικότητα και αναγεννητική ορμή, για να βελτιώσουν την παρουσία τους στον κόσμο.

Ποιες είναι όμως αυτές οι αναγεννητικές δυνάμεις στη χώρα μας; Υπάρχουν άραγε;

Υπάρχουν και είναι πολλές, ισχυρές και αξιόμαχες, που οφείλει να κερδίσει το ΠΑΣΟΚ. Μπορεί να είναι διάσπαρτες, ανοργάνωτες, ακαθοδήγητες και λανθάνουσες, αλλά υπάρχουν. Είναι ο χώρος των σκεπτόμενων ανθρώπων, των διανοουμένων, των νέων επιστημόνων, εκείνων που δεν προσδοκούν προνομιακές σχέσεις ιδιοτέλειας. Είναι εκείνοι που έχουν ή θέλουν να αποκτήσουν υγιή οικονομική και επαγγελματική δραστηριότητα. Είναι τα ασθενέστερα τμήματα του λαού μας που αναζητούν χειρολαβή ελπίδας και ασφάλειας. Είναι εκείνοι που νιώθουν την ανάγκη της προσαρμογής της χώρας στους «ανέμους της εποχής» και στις εξελίξεις του κόσμου. Τέλος, είναι όλοι εκείνοι που δεν θέλουν να εγκαταλειφθεί η χώρα στο έλεος των δημοκόπων και όσων έχουν συμφέρον να τη διατηρούν καθηλωμένη, θεσμικά και πολιτισμικά. Όλοι αυτοί αποτελούν την εν δυνάμει «νέα κοινωνική συμμαχία».

Είστε ικανοποιημένος από τον τρόπο που το κόμμα σας μιλάει στην κοινωνία;

Με τις δυνάμεις της κοινωνίας που παραπάνω περιέγραψα, όχι όσο θα έπρεπε. Οι κοινωνίες δεν λειτουργούν με την ηρεμία των βάλτων, τα δε σύγχρονα κόμματα δεν συνομιλούν μόνο με τις μικρές κοινωνίες των οπαδών τους. Ούτε έχουν τη στρατιωτική πειθαρχία των Ουλαμών του προηγούμενου αιώνα ή τον συγχρονισμό των μπαλέτων του Μπολσόι.

Τα σύγχρονα κόμματα σφύζουν από διαφορετικές ιδέες, αποχρώσεις, αντιλήψεις και σκέψεις, που οι ηγεσίες οφείλουν να συνθέτουν, αφού οι σύγχρονες κοινωνίες τις οποίες εκπροσωπούν δεν είναι μονολιθικές ή θεοκρατικές. Το ΠΑΣΟΚ επέζησε και ηγεμονεύει στην πολιτική ζωή της χώρας, γιατί ήταν πάντα ένα ανοικτό στα ρεύματα κόμμα. Αν κάποια στιγμή περάσει στην μονολιθικότητα της μιας άποψης θα τελευτήσει και αυτό όπως τόσα άλλα.

Πιστεύετε ότι οι κατεστημένες δυνάμεις που δρουν μέσα στα κόμματα εμποδίζουν την ανάδειξη νέων πολιτικών με σύγχρονες αντιλήψεις;

Άλλο ηλικιακή ανανέωση και άλλο ανάδειξη νέων πολιτικών που εκφράζουν τις αγωνίες της εποχής τους. Φοβούμαι ότι αυτό που γίνεται σήμερα είναι «η αλεπού και τ’ αλεπόπουλα...». Με την ευκαιρία, σ’ όσους παραμένουν πιστοί στο δόγμα «από το Βουλευτήριο στο Κοιμητήριο» θα υπενθύμιζα την υπέροχη ρήση του T.S.Elliot από το έργο του «Σεβάσμιος Πολιτικός»: «...Ελευθερώθηκα από τον εαυτόν μου, που ισχυρίζεται πως είναι κάποιος, και αφού έγινα κανείς, αρχίζω πια να ζω...»

Στο κεφάλαιο της οικονομίας ποιοι πρέπει να είναι οι βασικοί άξονες της κυβέρνησής σας;

Έχω εδώ και καιρό καταλήξει σε τρία βασικά συμπεράσματα, για την ορθότητα των οποίων έχω απόλυτη πεποίθηση.

Πρώτον, ότι η αποκατάσταση της δημοσιονομικής σταθερότητας και του ισοζυγίου εξωτερικών πληρωμών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εξυγίανση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, αλλά και για την πραγματική βελτίωση της θέσης των οικονομικώς αδυνάτων. Η δημοσιονομική αστάθεια είναι κατά την γνώμη μου ο μεγαλύτερος εχθρός των λαϊκών τάξεων και του κοινωνικού κράτους, διότι αφαιρεί έσοδα του δημοσίου και τα παροχετεύει στους διεθνείς δανειστές μας με αποτέλεσμα να οδηγεί τις ασθενέστερες τάξεις στην εξαθλίωσή τους. Όσοι πιστεύουν ή προσποιούνται ότι πιστεύουν ότι μπορεί η χώρα ν’ αναπτυχθεί οικονομικά χωρίς να χτυπηθούν καίρια οι δύο αυτές ανισορροπίες, δεν είναι καλοί σύμβουλοι και δεν πρέπει ο λαός να τους εμπιστεύεται.

Το δεύτερο συμπέρασμά μου είναι ότι με τη σημερινή διοικητική μηχανή είναι αδύνατη όχι μόνο η εκτέλεση ενός μακροχρόνιου προγράμματος οικονομικής ανάπτυξης, αλλά ακόμα και η λήψη των στοιχειοδέστερων μέτρων για την αντιμετώπιση των σημερινών δυσχερειών. Η σημερινή κατάσταση του κομματισμού, της αναρχίας και της ανηθικότητας του κρατικού μηχανισμού είναι αποκαρδιωτική και μας βαρύνει όλους. Θεωρώ λοιπόν την ριζική αναδιοργάνωση των δημόσιων υπηρεσιών ως τη δεύτερη απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική εξυγίανση της χώρας.

Το τρίτο συμπέρασμά μου είναι ότι η σημερινή κατάσταση δεν βελτιώνεται με την λήψη απλώς εμβαλωματικών μέτρων, όπως επιχειρεί η πλήρως αποτυχούσα κυβέρνηση. Κατά την γνώμη μου είναι φανερό ότι το καλύτερο οικονομικό πρόγραμμα εφαρμοζόμενο με τις καλύτερες προθέσεις, αν δεν είναι ριζοσπαστικό και συγκεκριμένο και δεν διατυπωθεί πριν τις εκλογές, ώστε να διασφαλίσει πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες, δεν θα αποδώσει.

Επαναφέρετε πάλι την παλιά σας πρόταση για μεταρρυθμίσεις – σοκ;

Ναι. Απαιτούνται συθέμελες αλλαγές για να απελευθερωθεί η οικονομία αλλά και η ίδια η κοινωνία από τα στερεότυπα που την διατηρούν καθηλωμένη. Δεν συμφωνώ μ’ όλους εκείνους, οι οποίοι προτείνουν, προφανώς από αδυναμία, τον δρόμο των χαμηλών και σταδιακών μεταρρυθμίσεων. Κατά τη γνώμη μου οι βραδείες μεταρρυθμίσεις σπανίως επιτυγχάνουν το σκοπό τους, γιατί εν τω μεταξύ η χώρα συνηθίζει στην κατάσταση, η οποία προκάλεσε την πίεση για μεταρρύθμιση και γιατί η πίεση και ο ενθουσιασμός, που χωρίς αυτά τα στοιχεία καμιά μεταρρύθμιση δεν επιτυγχάνει, βαθμιδόν εξανεμίζονται. Ο τραγικός ρεαλισμός της ιστορίας λειτουργεί ερήμην των βραδυπορούντων.

Συχνά καταφέρεστε κατά των συντεχνιών, αλλά και  των προνομιούχων εργαζομένων στο Δημόσιο. Δεν φοβάστε το κόστος της ψήφου;

Στην προσωπική μου πολιτική πορεία η ειλικρίνεια προσέφερε οφέλη και όχι κόστος. Δεν ανήκω στην κατηγορία των τεχνικών της εξουσίας που αναλαμβάνουν απλά να διεκπεραιώνουν πολιτικές και επικοινωνιακές εργολαβίες για λογαριασμό άλλων ή και δικών τους και κρίνονται μόνο απ’ αυτό. Θέλω να πιστεύω ότι είμαι πολιτικός.

Πως σχολιάζετε τις τελευταίες εξελίξεις στην υπόθεση Siemens;

Αν πραγματικά υπάρχει ακόμη ειλικρινές ενδιαφέρον ουσιαστικής διερεύνησης της υπόθεσης αυτής, θα πρέπει έστω και τώρα να ανατεθεί η ανάκριση σε έναν σοβαρό εφέτη - ανακριτή. Μέχρι στιγμής εξελίσσεται σε οπερέτα.