ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΥΠΑ

ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ “ΕΘΝΟΣ”

ΣΑΒΒΑΤΟ 20 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009

Ένα κλασικό δημοσιογραφικό κλισέ είναι «έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου». Υπάρχει κίνδυνος να έχουμε κουφαθεί ή να μας έχει πλακώσει ήδη η καμπάνα;

Ως πολιτικός αποφεύγω να μεταβάλλομαι σε επικουρικό σχολιαστή ενημερωτικών εκπομπών και να υποδύομαι τον τυμπανιστή του κινδύνου. Η πολιτική ευθύνη μου επιβάλλει να περιγράφω την ακριβή κατάσταση των πραγμάτων και να προτείνω λύσεις. Δυστυχώς ο δημόσιος λόγος έγινε συντρίμμια κι όταν κάποιος πολιτικός αποπειραθεί να ορθολογήσει, οι μηχανισμοί δημοκοπίας προσπαθούν να τον αποδυναμώσουν με διάφορους χαρακτηρισμούς. Η κυβερνητική παραλυσία είναι το χαρακτηριστικό της περιόδου που διερχόμαστε.

Αν έβαζα στον Αλέκο Παπαδόπουλο έναν τίτλο - «αποκάλυψη τώρα» - ποια στοιχεία θα έβαζε από κάτω για την ελληνική οικονομία;

Την ακριβή κατάσταση της οικονομίας την γνωρίζουν όλοι εντός και εκτός Ελλάδος. Συνεπώς δεν τίθεται θέμα «αποκάλυψης». Δεν υπάρχουν «κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα». Μας έχουν πάρει χαμπάρι όλοι, απλώς κάποιοι βολεμένοι στο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό στάτους έχουν συμφέρον να κρατούν τη χώρα καθηλωμένη.

Η ελληνική οικονομία δεν παράγει, ζει με δανεικά, δεν προσελκύει επενδύσεις, έχει σχεδόν τη χαμηλότερη ανταγωνιστικότητα στον κόσμο, οι οικονομικοί θεσμοί λειτουργούν αλλοιωμένοι και διαβρωμένοι, αναπαράγουν το κλεπτοκρατικό σύστημα της μαύρης οικονομίας, έχουμε υψηλό δημόσιο χρέος και ένα ασφαλιστικό σύστημα που σε λίγο θ’ αδυνατεί να καλύπτει τις χρηματοδοτικές του ανάγκες. 

Δείχνετε ανήσυχος για το ασφαλιστικό σύστημα. Μάλιστα για τις απόψεις σας αυτές κατηγορηθήκατε από στελέχη του κόμματός σας ως υπονομευτής.

Σ’ αυτές μου τις απόψεις επιμένω. Όταν κάποιος βγαίνει στη σύνταξη πριν τα 60 του χρόνια, δηλ. στα 45 και στα 50, δεν είναι συνταξιούχος. Είναι “εισοδηματίας του δημοσίου”. Συνταξιούχος, λέει η παγκόσμια λογική, είναι κάποιος που δεν μπορεί να εργαστεί λόγω ηλικίας ή φυσικής αδυναμίας. Όσοι δε αρέσκονται ή βολεύονται ακόμη στην ψεύτικη αριστεροσύνη, τους επισημαίνω ότι η κατάκτηση αθέμιτων προνομίων σε βάρος των άλλων ασφαλισμένων συνιστά διαστροφή της έννοιας της ταξικής πάλης. Δηλαδή οι συντεχνίες εδώ την ταξική πάλη δεν τη στρέφουν εναντίον του κεφαλαίου, αλλά εναντίον του δημοσίου συμφέροντος.

Το ασφαλιστικό μας οδηγεί σ’ επικίνδυνες περιπέτειες. Όσο η κατάσταση δεν αντιμετωπίζεται σοβαρά, τότε εκ των πραγμάτων κάποια στιγμή θα μας οδηγήσει σε άτσαλες και άδικες λύσεις.

Τώρα θέλω τρεις αλήθειες; Πρώτον, τι πρέπει να κάνει το κράτος;

Το κράτος, με την έννοια του κρατικού μηχανισμού κάνει πάντα αυτό που σε συνθήκες Δημοκρατίας αποφασίζουν οι πολίτες. Άρα και την λύση την έχουν μόνο οι πολίτες. Τ’ άλλα είναι θωπείες. Έχουν και οι λαοί ευθύνες. Ό,τι πολιτικούς ψηφίζεις, τέτοιο κράτος έχεις.

Δεύτερον, τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες;

Αν θέλουμε ν’ αντιμετωπίσουμε το μέλλον με αξιοπρέπεια, πιστεύω ότι η πλειοψηφία των πολιτών πρέπει να νιώσει ότι ήρθε ο καιρός να ξεφύγει από τη μεγάλη «παγίδευση». Θα επαναλάβω κι εδώ ότι ένα μεγάλο τμήμα του λαού μας έχει το γνωστικό, το επιστημονικό, το πολιτικό, το κοινωνικό, το οικονομικό  και το πολιτιστικό κεφάλαιο ώστε να λειτουργήσει ως πρωτοπορία των σύνθετων εκείνων διεργασιών που θα οδηγήσουν τη χώρα στον δρόμο της εξέλιξης και της προσαρμογής στις νέες μεταβαλλόμενες συνθήκες. Σήμερα λειτουργεί ως «σχολάζον» κομμάτι της κοινωνίας και συνήθως αντιδρά παθητικά.

Τρίτον, τι πρέπει να κάνουν οι πολιτικοί και τα κόμματα;

Οι πολιτικοί δεν προκύπτουν από παρθενογένεση. Οι πολίτες τους εκλέγουν για να κάνουν αυτό που επιθυμούν. Τα κόμματα, επίσης, είναι συνιστώσες της Δημοκρατίας και θεσμοί της κοινωνίας. Τις απαντήσεις στα σημερινά προβλήματα της χώρας δεν θα τις δώσουν οι πολιτικοί ως πρόσωπα, αλλά μόνο η πολιτική ως διαδικασία μετά από διεργασίες που θα γίνουν μέσα στην κοινωνία. Δεν συμφωνώ με κείνους που λένε ότι τα πράγματα θ’ αλλάξουν αν «κάποιοι καλοί βγουν μπροστά». Αυτά είναι ανιστόρητα πράγματα. Τα πρόσωπα βεβαίως παίζουν το ρόλο τους, αλλά τις καταστάσεις τις διαμορφώνουν οι εσωτερικές δυνάμεις που διατρέχουν μια κοινωνία. Αν η κοινωνία είναι ήδη «ναρκωμένη» δεν βγάζει πολιτικούς, αλλά εμπόρους ψευδαισθήσεων.

Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να τα κάνει όλα αυτά; Αφήστε που αν τα κάνει κάποιοι λένε πως δεν θα κερδίσει ποτέ τις εκλογές…

Είμαι στο ΠΑΣΟΚ γιατί πιστεύω ότι μπορεί να τα κάνει όλα αυτά. Η ιστορική του διαδρομή αυτό δείχνει. Είναι όμως θέμα πολιτικής βούλησης. Γι’ αυτό επιμένω ότι πρέπει να περιγράψουμε στον λαό με απόλυτη ακρίβεια την πραγματική κατάσταση της χώρας και με βάση αυτό να ζητήσουμε να μας εμπιστευτεί. Και πιστεύω ότι θα το κάνει ο λαός.

Αν πάλι κάποιοι λένε πως με τον τρόπο αυτό δεν θα κερδίσει το ΠΑΣΟΚ ποτέ τις εκλογές, πρώτον θεωρώ ότι αυτό είναι λάθος, γιατί εγώ εμπιστεύομαι τη συλλογική νοημοσύνη, και δεύτερον ερωτώ τι νόημα θα είχε να κερδίσουμε εκλογές, που κάτω από τις σημερινές δύσκολες συνθήκες και χωρίς ισχυρή πολιτική νομιμοποίηση, ενδεχομένως να μας οδηγούσε σε διαψεύσεις προσδοκιών;

Σας επισημαίνω ότι η νίκη σας στις ευρωεκλογές έχει γίνει σε ιστορικά χαμηλά. Σας λείπουν πάνω από 1 εκ. ψηφοφόροι για να φθάσετε σε επίπεδα αυτοδυναμίας… Τι λείπει από τη «συνταγή» της αυτοδυναμίας;

Ο δρόμος δεν είναι εύκολος, τελικά όμως πιστεύω ότι θα επιτευχθεί αυτοδυναμία. Αυτή τη στιγμή πρέπει η προσοχή να δοθεί στην πολυμορφία των θεμάτων και των προβλημάτων του μεσαίου χώρου, με τον οποίο το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να έχει ακόμα ασθενή επαφή.  Εκεί υπάρχουν κενά.

Πολλοί λένε ότι είστε μονίμως απαισιόδοξος. Αποδέχεστε τη «μομφή»;

Υπάρχει ένας τύπος αισιόδοξου πολιτικού που λειτουργεί συνήθως ως “διεθνές τραπεζικό στέλεχος”, που όταν τα πράγματα πάνε καλά στη χώρα του τα καρπώνεται κι όταν πάνε άσχημα αντιδρά αδιάφορα και χωρίς αιδώ λέει «εντάξει, έγινε, πάμε παραπέρα». Είναι οι ευχάριστοι πωλητές της παραμυθίας. Είναι εξίσου όμως λάθος και η καλλιέργεια απαισιοδοξίας στην πολιτική και βολεύει μόνο εκείνους που επινοούν μορφές δυστυχίας για να υπάρξουν.

Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα η χρήσιμη, η αυθεντική, η πραγματική, η ανιδιοτελής  πολιτική προσφορά ακολουθεί το δρόμο της «δύσκολης αισιοδοξίας», που συνδυάζει το αισιόδοξο αποτέλεσμα μέσα από δύσκολες επιλογές και δύσβατους δρόμους και όχι με «τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα». Θέλω να πιστεύω ότι ως πολιτικός ανήκω σ’ αυτή την κατηγορία.

Υπάρχει φως στο τούνελ;

Ναι. Φοβάμαι όμως ότι σ’ αυτή τη φάση το φως δεν προέρχεται από την έξοδο του τούνελ, αλλά από τον προβολέα του τραίνου που έρχεται καταπάνω μας.